Κυριακή 27 Αυγούστου 2023

Το ’98 είχα δικαστήριο στην Αμερική, που θα αποφάσιζε αν θα απελαθώ ή αν θα παραμείνω εκεί.
Έπρεπε να έχω έναν δικηγόρο.
Πού να ξέρω εγώ από δικηγόρους και μάλιστα στην Αμερική…
Έτσι, ρώτησα έναν γέρο που συναντούσα καμιά φορά στο ελληνικό μαγαζί. Αυτός μου σύστησε κάποιαν «ιδιοφυία», που «όλες τις υποθέσεις τις κερδίζει». Και «οικονομικόν».
Ό,τι δηλαδή μου χρειαζόταν.
Πήγα. Τον βρήκα. Δεν μου έμοιαζε για δικηγόρος μα τι να έκανα; Λεφτά λίγα ήθελε, δικηγόρο να βρω άλλον-που τυχαία βρήκα κι αυτόν-δεν γινόταν,  «συνεργάστηκα» μαζί του.
Κάθε φορά που τον έβλεπα έπρεπε να του πω από την αρχή την υπόθεσή μου, ξεχνούσε ημερομηνίες, ονόματα, έχανε  έγγραφα, και όσα είχε ήταν σκόρπια πάνω στο γραφείο του και για να βρει ένα που ήθελε, έπρεπε να τα ψάξει όλα ένα ένα.
Κάποιες φορές περνούσε από το μυαλό μου μήπως ο τύπος ήταν ιδιοφυία, και όλα τα στραβά που έβλεπα επιτρέπονταν, όπως η αφηρημάδα που χαρακτήριζε μεγάλα πνεύματα της ανθρωπότητας. Όπως τον Αϊνστάιν, που όντας στο λεωφορείο μια μέρα, του έπεσε το πορτοφόλι του. Η κοπελίτσα δίπλα του έσπευσε να το σηκώσει και να του το δώσει. Και ο Αϊνστάιν: «Ευχαριστώ κοπελίτσα μου. Πώς σε λένε;»  Και η απάντηση του κοριτσιού: «Κλάρα μπαμπά»!
(Όμως δεν ήταν έτσι. Μετά τη λήξη της «συνεργασίας» μας, έμαθα ότι ο εν λόγω δικηγόρος μου ήταν ένας πράγματι ηλίθιος άνθρωπος και κάκιστος δικηγόρος, και ότι ο γέρος που μου τον συνέστησε έπαιρνε πενήντα δολάρια για κάθε πελάτη που του έστελνε.)
‘Όμως προς το  παρόν έπρεπε με κείνον να βολευτώ.
Εκτός αυτού, μαθαίνω, ότι ο δικαστής που θα εκδίκαζε την υπόθεσή μου, απέλαυνε όλους όσους ξένους δίκαζε, χωρίς εξαιρέσεις.
Ετοίμασα λοιπόν τις βαλίτσες μου και την ημέρα της δίκης πήγα μαζί τους στο δικαστήριο, ώστε μετά να έφευγα κατευθείαν.
Έρχεται η σειρά μας. Μπαίνω στην αίθουσα, μπαίνει και ο δικηγόρος μου. Ο δικαστής στην έδρα περιμένοντας να του πάει ο δικηγόρος μου τα σχετικά με την υπόθεση έγγραφα.
Και βλέπω το δικηγόρο μου, κοντούλης όπως ήταν, και κρατώντας στο χέρι του ένα μάτσο χαρτιά τσαλακωμένα, άτακτα μέσα στο χέρι του βαλμένα και εξέχοντας το ένα από δω και το άλλο από κει, να πλησιάζει στην έδρα και αμίλητος, να πετάει επάνω σ’ αυτήν μπροστά στον δικαστή το μάτσο εκείνο των χαρτιών.
Και βλέπω ένα δικαστή να σηκώνεται οργισμένος από τη θέση του και να ωρύεται προς τον «δικηγόρο» μου, που κιόλας είχε γυρίσει την πλάτη του στον δικαστή, απομακρυνόμενος από την έδρα: «Τι μου έφερες εδώ; Τι μπακαλόχαρτα είναι αυτά; Πού είναι ο φάκελος;…» και να πετάει τα χαρτιά προς το μέρος του δικηγόρου.
Τι συνέβη; Τι συνέβαινε;
Το έμαθα ύστερα.
Ο δικαστής είχε μια, έχθρα να πω, αποστροφή να πω, μίσος να πω, προς τον συγκεκριμένο δικηγόρο, και όποτε συνυπήρχαν σε μια δίκη, μαλλιοτραβιούνταν.
Να μην πολυλογώ πάνω σ’ αυτό, ορίστηκε νέα δικάσιμος για μένα.
Θεού δώρο ήταν λοιπόν η υπόδειξη του γέροντα προς εμένα όταν τον ρώτησα για δικηγόρο. Γιατί αν είχα κάποιον άλλο, «καλό» δικηγόρο και που να μην έχει προηγούμενα με τον εν λόγω δικαστή, την ίδια μέρα θα έφευγα από την Αμερική.
Ύστερα από αυτά, άλλαξα βέβαια δικηγόρο.
Αυτός (αυτή), αφού μου είπε πού είχα πέσει πριν, «Πού τον βρήκες αυτόν;», μου είπε, κάνοντας μια χειρονομία που να δείχνει ότι  δεν μπορούσε να πιστέψει πού είχα πέσει.
Και επί πλέον, μου εξήγησε ότι αυτό το γεγονός είχε ένα καλό, ότι ο νέος δικαστής που ορίστηκε να δικάσει την περίπτωσή μου, αντίθετα από τον προηγούμενο, αυτός δεν απέλαυνε κανέναν!

Το επόμενο γράφτηκε αμέσως μετά από αυτά, έχοντας στο μυαλό μου βέβαια τον πρώτο δικαστή…
Γιατί όπως λέει και ο Καρυωτάκης, τι άλλο από σάτιρα θα μπορούσαν να γίνουν οι δυστυχίες της ζωής…




Ο  ΚΡΙΤΗΣ

Μεγάλη αίθουσα δικαστηρίου. Ακροατήριο και δικηγόροιπου περιμένουν τη σειρά τους για την εκδίκασητων υποθέσεών τους. Στο βάθος έδρα. Πάνω της καρέκλα όπου κάθεται ο Κριτής. Δεξιά του τραπέζι με ανοιχτούς φακέλους, αριστερά του τραπέζι με κλειστούς φακέλους. Τα χείλη του Κριτή είναι μόνιμα συσπασμένα σ’ ένα παγερό χαμόγελο.
ΚΡΙΤΗΣ
(παίρνοντας φακέλους από αριστερά και αφήνοντάς τους δεξιά)
Αλ Τζαμάλ.  Εχετε δικηγόρο; Τι έχετε να πείτε;.. Απέλασις. Ρικάρντο Τζιανίνι. Έχετε δικηγόρο; Τι έχετε να πείτε; Απέλασις! (Μπαίνει ο Δικηγόρος (Ο ΔΙΚ)
Κι Χο Του. Έχετε δικηγόρο; Απέλασις. Μπεν Αρμστρονγκ! Εχετε δικηγόρο; Απέλασις. Αντώνης Πορφυρίου. Έχετε δικηγόρο;
Ο  ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
Μάλιστα κύριε Κριτά. Τζων Σμιθ. Παρίσταμαι.
ΚΡΙ
Παρακαλώ κύριε Σμιθ..
(Ο δικηγόρος πλησιάζει)
Δ Ι Κ
Ο πελάτης μου κύριε Κριτά ήρθε πριν από δέκα χρόνια στην Αμερική. Παντρεύτηκε. Ο γάμος δεν πήγε καλά. Χώρισαν. Η γυναίκα του είπε ανά σωρό ψέματα για στον πελάτη μου. Έχουμε έγγραφα και μαρτυρίες που το αποδείχνουν...
ΚΡΙ
Η γυναίκα του είναι Αμερικανίδα πολίτις. Λένε οι Αμερικανοί
ψέματα;
Δ Ι Κ
Ανθρώπινο είναι αυτό κύριε Κριτά.
ΚΡΙ
Ξέρετε ότι μια από τις κατηγορίες της γυναίκας του είναι
πως είναι κουμουνιστής. Υπερασπίζεστε έναν κομμουνιστή;
Δ Ι Κ
Είναι ψέμα κύριε Κριτά. Έχουμε έγγραφα που το αποδείχνουν.
ΚΡΙ
Ώστε θα πιστέψουμε τα χαρτιά κι όχι έναν Αμερικανό;
Δ Ι Κ
Αν τα χαρτιά αποδείχνουν πράγματι…
ΚΡΙ
Ξέρετε κύριε ότι η Αμερική είναι η πλουσιότερη και η ισχυρότερη χώρα στον κόσμο; Ξέρετε πως το να είναι κανείς πολίτης της Αμερικής είναι η μεγαλύτερη τιμή για ένα άνθρωπο;  Μ' ένα λόγο, ξέρετε τι θα πει να είναι κανείς Αμερικανός;
Δ Ι Κ
Είμαι κι εγώ Αμερικανός και ξέρω, αυτό όμως δε σημαίνει πως
κάθε μη Αμερικανός είναι και κακός.
ΚΡΙ
Κακός κύριε είναι όποιος γι αυτόνε πει κάποιος Αμερικανός ότι είναι κακός. Μήπως διαφωνείτε;
Δ Ι Κ
Ο πελάτης μου δεν είναι Αμερικανός πολίτης, όμως είναι άνθρωπος των Γραμμάτων. Έχει τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Αογοτεχνίας. Εδώ ζώντας για δέκα χρόνια τώρα έχει δημιουργήσει Ποιητική Σχολή που έχει αρχίσει να επηρεάζει κιόλας την Αμερικανική Ποίηση.
Κ Ρ Ι
Και αυτό μου το παρουσιάζετε για προσόν; Η ποίηση ανήκει στο παρελθόν κύριε. Σήμερα υπάρχουν οι ουρανοξύστες και τα κομπιούτερς. Σήμερα ο άνθρωπος πήγε στο φεγγάρι.
Δ Ι Κ
Μα σήμερα περισσότερο από άλλοτε…
Κ Ρ Ι
Δε θα συζητήσω μαζί σας περί κομπιούτερς κύριε. Και ξέρετε
ότι ο πελάτης σας δε γελάει;
Δ Ι Κ
Στην Ευρώπη αυτό είναι συνηθισμένο..
Κ Ρ Ι
Αρκετά ως εδώ. Υποστηρίζετε τον κομμουνισμό, το Πνεύμα και τη σοβαρότητα. Τα τρία πράγματα που περισσότερο από όλα μισεί ο κάθε ενσυνείδητος αμερικανός πολίτης. Είστε υπό απέλασιν κύριε, σαν ανάξιος Αμερικανός. Απολογηθείτε. Πότε ήρθατε στην Αμερική;
Δ Ι Κ
Μα τι λέτε; Εδώ γεννήθηκα. Ο προ-προ-προπάππος μου είναι από τους πρώτους που ήρθε στην Αμερική.
Κ Ρ Ι
Και παντρεύτηκε καμιά Ινδιάνα για να παραμείνει;..
Δ Ι Κ
Όχι κύριε Κριτά. Πολέμησε για τη θέση του εδώ. Ξεκοίλιασε μόνος του ογδόντα τρεις Ινδιάνες και πενήντα αιχμάλωτους Ινδιάνους. Έχουμε χαρτιά που το αποδείχνουν.
Κ Ρ Ι
Χαρτιά… Δε μου λέτε, κάποιος από τους απογόνους του και πρόγονός σας, ψιθύρισε μήπως ποτέ τη λέξη
"κομμουνισμός";
Δ Ι Κ
Κύριε Κριτά τότε δεν υπήρχε κομμουνισμός.
Κ Ρ Ι
Προσπαθείτε αμέσως να βρείτε ελαοφρυντικά. Αλλάζω την ερώτηση: Είστε βέβαιος ότι δε γεννήθηκε στα χείλια τους ένας συνδυασμός συλλαβών τέτοιος που να σχηματίζει τη λέξη "κομμουνισμός";
Δ Ι Κ
...Οχι κύριε Κριτά… πώς να το ξέρω…
Κ Ρ Ι
Μήπως κανένας από τους προγόνους σας έγραψε κανένα ποίημα;
ΔΙΚ
Όσο ξέρω όχι κύριε Κριτά.
Κ Ρ Ι
Συμπαθών του κομμουνισμού, ποιητής, και ούτε γελάσατε καθόλου αφότου μπήκατε εδώ μέσα. Απελαύνεστε!
Δ Ι Κ
Γιατί; Επειδή εσάς σας ήρθε να με κατηγορήσετε;
Κ Ρ Ι
Εγώ, που "μου ήρθε να σας κατηγορήσω" είμαι Αμερικανός πολίτης.
Δ Ι Κ
Κι εγώ είμαι.
Κ Ρ Ι
Αν υπήρχαν τότε Κριτές θα είχαν διώξει τον προπάππο σας.
Απελαύνεστε.
ΔΙΚ
Αυτό είναι άδικο. Ζούμε στη χώρα της ελευθερίας.
Κ Ρ Ι
Μάλιστα. Γι αυτό είμαι ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω.
Δ Ι Κ
Κι εγώ το ίδιο. Δε  φεύγω!
Κ Ρ Ι
(Πατάει ένα κουμπί και εμφανίζονται δύο αστυνομικοί.)
Πάρτε τον! Απελαύνεται!
ΔΙΚ
Και ο πελάτης μου;
ΚΡΙ
Αυτός έχει απελαθεί  ήδη!
(Οι αστυνομικοί αρπάζουν τον Δικηγόρο).
Α' ΑΣ Τ Υ Ν Ο Μ Ι Κ Ο Σ
(Ψάχνεται. Στον άλλο)
Έχεις εισιτήρια;
Β' Α Σ ΤΥΝΟΜΙΚΟΣ
Ναι
(Τα βγάζει από την τσέπη του και του τα δίνει)
Α΄ Α Σ Τ
(Στο Δικηγόρο)
Για πού θα πάτε;
Δ Ι Κ
Δεν είναι κρίση αυτή! Αφήστε με! Θα γράψω στον Πρόεδρο!
Α΄ Α Σ Τ
(Βγάζει το πιστόλι του και το κολλάει στη μύτη του Δικηγόρου) Ρώτησα πού θα πας!
Δ Ι Κ
Γουατεμάλα.
Α' Α Σ Τ  
(Ψάχνει στα εισιτήρια)
Γουατεμάλα..Γουατεμάλα.. .
Ορίστε.
(δίνει ένα εισιτήριο στον Δικηγόρο)
 (Οι αστυνομικοί βγάζουν έξω σηκωτό τον Δικηγόρο).
Κ Ρ Ι
(στον εαυτό του)
Πρέπει να φυλαγόμαστε και από τους δικούς μας τώρα.
(δυνατά)
Ζωρζ Περντύ. Εχετε δικηγόρο^
Η ΔΙΚ
Μάλιστα κύριε Κριτά. Ινώ Στοντ. Παρίσταμαι.
Κ Ρ Ι
Παρακαλώ κυρία Στοντ..
(Η Δικηγόρος πλησιάζει)
Η Δ Ι Κ
Κύριε Κριτά απεχθάνομαι το Πνεύμα, τον κομμουνισμό, και τους
ανθρώπους που δε γελούνε.
ΚΡΙ
Αυτά τ'  ακούσατε πριν. Προχωρείστε.
Η    ΔΙ Κ
Αγαπώ τις ηλεκτρονικές συσκευές, παίζω γκολφ, πηγαίνω για
τένις ταχτικά, πίνω, καπνίζω, είμαι παντρεμένη οχτώ φορές και τώρα είμαι χωρισμένη και αλλάζω τους φίλους σαν τα πουκάμισα.
Κ Ρ 1
Καλώς. Προχωρείστε.
Η Δ Ι Κ
Ο πελάτης μου κύριε Κριτά βρίσκεται εδώ για να ζητήσει να του επιτρέψετε να πάει να δει τη μητέρα του που είναι άρρωστη.
Ακόμα δεν έχει πάρει την πράσινη κάρτα του. Η υπόθεσή του θα εκδικαστεί σε τρεις μήνες. Όμως η μητέρα του στη Γαλλία είναι άρρωστη και ζητάει την άδεια να πάει να τη δει.
Κ Ρ Ι
Η αίτηση απορρίπτεται.
Η  Δ Ι Κ
Κύριε Κριτά σας παρακαλώ να μ' ακούσετε..
Κ Ρ Ι
Βλέπετε πόση δουλειά με περιμένει;..
Η Δ Ι Κ
Κύριε Κριτά πρέπει να πάει. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου
όχι μόνο για τη μητέρα του αλλά και γι αυτόν.
Κ Ρ Ι
Τότε δεν κάνει για την Αμερική.Ξέρετε πόσον καιρό έχω να δω τη μητέρα μου; Τριανταδύο χρόνια. Και μήπως τρέχω να παρακαλάω για άδειες;
Η Δ Ι Κ
Και τι σας εμποδίζει να πάτε να τη δείτε;
Κ Ρ Ι
Μπα! Οι δικηγόροι γίνανε Κριτές και κάνουνε ερωτήσεις; Αλλά θα σας απαντήσω: Και γιατί να τη δω;
Η Δ Ι Κ
…….
Κ Ρ Ι
Βλέπετε; Δεν έχετε απάντηση. Αλλά θα σας ρωτήσω και κάτι άλλο-δεν είμαι Κριτής χωρίς λόγο: Πέστε μου σας παρακαλώ, ξέρετε αν ο πελάτης, σας είναι ένας επικίνδυνος κουμουνιστής και πάει στην Ευρώπη για να οργανώσει κάποια τρομοκρατική επιχείρηση στην Αμερική;
Η Δ Ι Κ
Κύριε Κριτά δεν έχω στοιχεία που να με κάνουν να υποθέσω
κάτι τέτοιο.
Κ Ρ Ι
Απαντήστε μου σας παρακαλώ: μπορείτε να αποκλείσετε κάτι
Τέτοιο;
Η Δ Ι Κ
Μα…
Κ Ρ Ι
Παρακαλώ. Οχ ι "μα". Πέστε μου: μπορείτε;
Η Δ Ι Κ
.. Τότε κύριε Κριτά κανείς δεν θα έπρεπε να βγαίνει από την Αμερική και να ξαναγυρίζει.
ΚΡ Ι
(σκεπτικός, στον εαυτό του)
Χμ!.. Θα το σκεφθώ… θα το εισηγηθώ.
(στην Δικηγόρο)
Και τώρα στο έργο μας. Λοιπόν είπαμε η αίτηση σας απορρίπτεται. Χαίρετε.
Η ΔΙΚ
Κύριε Κριτά, με  όλο τον σεβασμό που σας έχω, έχω ορισμένες παρατηρήσεις για την απόφασή σας.
Κ Ρ Ι
Δε σας απελαύνω γι αυτό που μόλις είπατε, γιατί μου δώσατε μια περίφημη ιδέα. Όμως μην τολμήσετε να μου αντιμιλήσετε πάλι. Συζητήστε πολιτισμένα, υποτακτικά. Και σας ξαναρωτώ διαφορετικά για να σας βοηθήσω: Φανταζόταν κανείς όταν ο Μαρξ ήταν είκοσι ετών πως ο νέος αυτός θα βύθιζε την ανθρωπότητα στη δυστυχία;
Η Δ Ι Κ
…..
Κ Ρ Ι  
(Θυμωμένα, δυνατά)
Απαντήστε!
Η Δ Ι Κ
Τι να σας πω… δεν ξέρω…
Κ Ρ Ι
Α! Το είπατε επιτέλους. Έπρεπε να γίνει όλη αυτή η συζήτησις για να ομολογήσετε ότι αγνοείτε το ποιόν του πελάτη σας. Τελειώσαμε. Η αίτηση σας απορρίπτεται .Και επειδή σας συμπάθησα θα σας πιο κάτι να το ξέρετε γενικώς. Να μη μου φέρνετε παρά μόνο Αμερικανούς πολίτες για κρίση. Αυτοί, αν αποδειχτούν νομοταγείς έχουν μεγάλες πιθανότητες παραμονής στη μεγάλη μας χώρα.