(συνέχεια «Άρη Βελουχιώτη»)
ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ
Κεράσοβο.Γραφείο στο Διοικητήριο του ΕΛΑΣ Ηπείρου.
ΣΙΑΝΤΟΣ
(Μόνος.Ως το τέλος της σκηνής βγάζει από την τσέπη του και τρώει σοκολατάκια)
Έλα 'Αρη.Σε περιμένω. Παπούτσια για τους αντάρτες σου δεν έχω,θα σου δώσω όμως ένα εσένα,βάζοντάς σου και τα δυο πόδια σ' αυτό.Α! Οι σύντροφοι που με κάνανε Γραμματέα είχανε μυαλό. Σε τέτιες δύσκολες περιστάσεις χρειάζεται ένας γερός τιμονιέρης.Ένας τιμονιέρης που δε θα οδηγήσει το καράβι ίσα καταπάνω στους υφάλους,αλλά θα το πάει και δεξιά και αριστερά αν χρειαστεί,ώστε ν' αποφύγει τις κακοτοπιές. Οχι Άρη,δε θα περάσει η γραμμή η δική σου και κείνων που στηρίζονται ανεξέταστα στη δύναμη σου.Ο δρόμος που θ' ακολουθήσει το Κόμμα είναι κείνος που εγώ έχω χαράξει.Δε με διάλεξαν τυχαία.Δεν είμαι ο "Γέρος" χωρίς αιτία.Έτσι με ήθελαν:γέρο-σοφό,γέρο-γκρινιάρη,γερο-καπετάνιο με πείρα.Και αυτός ο "Γέρος" είναι ο αρχηγός σ' όλα τα παρακλάδια του ΚουΚουΕ. Εγώ δηλαδή Άρη.Και στο αντάρτικο εγώ είμαι ο Ανώτατος Διοικητής του και συ ο πρώτος Καπετάνιος μου,απλός εκτελεστής των εντολών μου.Όπου λαλούν πολλοί κοκκόροι αργεί να ξημεράσει Άρη.Και συ αγνοείς κάτι βασικό για τον αγώνα μας-πως οι μορφές πάλης δεν είναι καλούπια. Η Ρωσσία σήμερα πολεμάει στο πλευρό της Αγγλίας. Να δώσω εγώ μια κλωτσιά και να γκρεμίσω το οικοδόμημα της συμμαχίας τους που οι Ρώσσοί τόσα στηρίζουν πάνω σ' αυτό; Γιατί αν εκμεταλλευτούμε τη φιλία των κουμουνιστικών κομμάτων της Ελλάδας και της Ρωσσίας για να κερδίσουμε όχι τη μάχη ενάντια στους Γερμανούς αλλά ενάντια στους ταξικούς μας εχθρούς,τότε η συμμαχία Αγγλίας Ρωσσίας από την οποία τόσα εξαρτώνται,θα περάσει δύσκολες ώρες.Βέβαια οι Ρώσσοι δε μιλάνε.Δε μας λένε πηγαίνετε ενάντια στους Άγγλους ή πηγαίνετε συμμαχικά κοντά τους,αλλά δεν μπορούνε να μιλήσουν γι αυτό δε μιλάνε.Τι λέει όμως ο κοινός νους;Πρέπει ή όχι να βοηθήσουμε τη Ρωσσία;Και βέβαια πρέπει! Με τους Άγγλους λοιπόν! Προς το παρόν..Και ύστερα..ύστερα βλέπουμε-θα σταθμίσουμε τις νέες καταστάσεις και ανάλογα θα πράξουμε..Δεν είναι ιδανικοί σύμμαχοι οι Άγγλοι βέβαια,όμως πρέπει ν' ανεχτούμε ορισμένες ιδιοτροπίες τους που γι αυτούς είναι στοιχεία απαραίτητα της ιδιοσυγκρασίας τους και των παραδόσεων τους.Βέβαια την ίδια στιγμή θα κερδίσουμε πλεονεκτήματα που θα μας επιτρέψουν να διεκδικήσουμε με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας την εξουσία,με τίμιες και δημοκρατικές διαδικασίες.Και το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι πως όταν έρθει η ώρα εκείνη,τα Δημοκρατικά Συνδικάτα των Άγγλων εργατών θα μας βοηθήσουν στον αγώνα μας ενάντια στο φασισμό.Και δε θέλουμε πολλή βοήθεια,ο λαός στη συντριπτική πλειοψηφία του είναι μαζί μας.Σύμμαχοι λοιπόν κι εμείς με τους Άγγλους.Έχω δει από κοντά τον πλούτο της Αγγλίας.Είναι απίστευτος.Και όπου υπάρχει πλούτος υπάρχει και δύναμη.Οι Άγγλοι τάβαλαν-και νικηφόρα φαίνεται-με τη Γερμανία,θα τολμήσουμε να τα βάλουμε εμείς μαζί τους;Γιατί να γνωρίσουμε στο πετσί μας τη δύναμη τους και να μην ωφεληθούμε από τον πλούτο τους;Αντί να είσαι και συ υπερήφανος που πολεμάμε κάτω από την Αγγλική σημαία, κατηγορείς και κακομεταχειρίζεσαι τους Άγγλους! Όχι,δε θα σ' αφήσω Άρη να χαλάσεις το ελληνικό παρακλάδι της σύμπραξης του σοσιαλισμού με τον Καπιταλισμό. Αλλά και ούτε θα σε αφήσω ελεύθερον να αμαυρώσεις το πρόσωπο του ελληνικού κουμουνισμού με βιαιότητες.Όχι! Τη γνώρισα τη βία.Με σακάτεψε και μένα η βία.Την είδα στα καπνοχώραφα και στα εργοστάσια μικρός,τη γνώρισα από κοντά στις εξορίες και στις φυλακές που μ' έριξαν οι φασίστες. Την είδα στο Κόμμα από τους Κουτβιστές.Να όμως που το Κόμμα αυτό με χρειάστηκε.Χρειάστηκαν να αναλάβει την ηγεσία του Κόμματος κάποιος που δε θα τρομάξει τους δημοκρατικούς σχηματισμούς που καλούνται εκ των πραγμάτων σε ενότητα δράσης.Και αυτή την ενότητα Άρη,θα τη διαφυλάξω ενάντια σε κάθε θερμοκέφαλον.
Δύσκολη η θέση μου.Πρέπει να περάσω το σκάφος του Κ Κ Ε ανάμεσα από τις συμπληγάδες του φασισμού που κυττάει να μας πισωδρομίσει και των σκληρών συντρόφων της κεντρικής,των θεματοφυλάκων αυτών του δόγματος,των ανθρώπων της Κομιντέρν,που δε βλέπουν ότι η Ρωσσία η ίδια ξεπερνάει με τη στάση της την απομόνωσή της.
Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές νιώθω να με συντρίβει η ευθύνη που έχω απέναντι στο Κόμμα σαν αρχηγός του. Και αν δεν είχα έμφυτες ηγετικές ικανότητες δε θα τάβγαζα πέρα τόσο καλά. Είμαι σίγουρος πως και ο Ζαχαριάδης να ήτανε εδώ την περίοδο αυτή,θα δυσκολευότανε κι αυτός να τα βγάλει πέρα. Βλέπεις πολυπληθύναμε.Τόσα χρόνια είχαμε δεκαριές μέλη στις μικρές πόλεις,κατοσταριές στις μεγάλες. Ολα ήσαν ευκολότερα έτσι.Ο Ζαχαριάδης δεν έβρισκε δυσκολία να δίνει γραμμή.Τα μέλη όμως τριανταπλασιάστηκαν τα τελευταία δυο χρόνια,και το αντάρτικο όλο και μεγαλώνει.Καινούργιες ανάγκες καθοδήγησης και διαφωτισης,συντονισμού και επικοινωνίας.Α! Εγώ πρέπει νάμαι σκληρός για να μπορέσω να δώσω τη σωστή κατεύθυνση-όχι εσύ Άρη.
(Μπαίνουν οι Ιωαννίδης και Τζήμας)
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Δεν ήρθε ακόμα; Λέγαμε πως θα τον βρίσκαμε εδώ.
ΣΙΑ.
Δεν ήρθε. Καθήστε. Εχουμε δουλειά. Πρέπει να τον συνετίσουμε. Χτες ήταν όλα όμορφα κι ωραία. Τον καλωσορίσαμε, τον κεράσαμε, θυμηθήκαμε τα παλιά, είπαμε οτιδήποτε άλλο εκτός από κείνο που μας ενδια-φέρει.Σήμερα μπαίνουμε στο φητό. Δεν μπορούμε να δίνουμε το δικαίωμα στους Αγγλους να μας λένε δολοφόνους και αγριάνθρωπους.
ΙΩΑ.
Πρέπει να προσέχουμε πώς θα του φερθούμε. Είναι ο αρχικαπετάνιος του αντάρτικου.Εχει δύναμη. Με τη δύναμοή του μιλάμε.
ΣΙΑ.
Τη δύναμη του την έδωσε το Κόμμα.Κι αν δεν υπακούσει θα βάλω άλλον
στη θέση του.
ΤΖΗ
Σύντροφε Γραμματέα δεύτερος Αρης δύσκολα βρίσκεται.
ΣΙΑ.
Τζήμα, ουδείς αναντικατάστατος.
ΤΖΗ.
Οι καπεταναίοι ορκίζονται στ' όνομά του.
ΣΙΑ.
Ολοι αυτοί είναι δικοί μας πρώτα. Τζήμα, μπορεί να περνάς πολύν καιρό κοντά στον Αρη αλλά πρέπει να ζεχωρίζεις τις καταστάσεις. Να μην αφήνεις τον εαυτό σου να τυφλώνεται από τα φαινόμενα.
ΙΩΑ.
Ξέρουμε ότι ο Αρης δεν συμφωνεί με την τακτική του Κόμματος σε πολλά μικρά και μεγαλύτερα θέματα. Μας τα γράφει, μας τα παραγγέλνει, με κάθε ευκαιρία. Εμείς του ζητήσαμε να έρθει για να του πούμε τις θέσεις μας. Μα θάχει κι αυτός τις δικές του απόψεις.Ας μην είναι η πρόθεσή μας μόνο να του τα πούμε αλλά να είμαστε προετοιμασμένοι και να τον ακούσουμε. Είναι παλιός σύντροφος, έχει φάει με το κουτάλι τις εξορίες και τις φυλακές. Είναι οργανωτικός,έχει πείρα μεγάλη.Μπορεί κάποια ιδέα του να μη μας άρεσει, αλλά από αυτήν να βγει κάτι καλό για μας. Δεν μπορούμε να του ζητάμε μόνο.
ΣΙΑ.
Γι αυτό τον φέραμε εδώ. Για να τον ακούσουμε κόλας.Να δούμε πώς το μυαλό του δουλεύει και χαλάει την εικόνα του Κόμματος στα μάτια όλων των συμμάχων.
ΙΩΑ.
Εγώ όπως ξέρεις σύντροφε, δεν ενδιαφέρομαι τόσο για την εικόνα του Κόμματος όσο για το τι είναι στην ουσία το Κόμμα κάτω από αυτή την εικόνα.Και κείνο που θέλω στον Αρη να δώσω να το καταλάβει, είναι πως η επανάσταση δεν κερδίζεται με τους αγρότες αλλά με το προλεταριάτο. Η δικτατορία του προλεταριάτου θα γίνει από εργάτες κι όχι από αγρότες. Οι πόλεις,αυτές θα κρίνουν τον αγώνα μας. Και στις πόλεις το λόγο τον έχει ο εργάτης.
ΤΖΗ
Σύντροφε Ιωαννίδη,οι πόλεις παίρνονται με στρατό. Ο Αρης έχει τον στρατό.Ας πάρουμε τις πόλεις με τους αγρότες που είναι σήμερα κυρίως ο στρατός,και ύστερα ας τις διαφεντέψει το προλεταριάτο.
ΙΩΑ.
Το προλεταριάτο δε θέλει βοηθούς στον αγώνα του.Αυτό το ίδιο είναι η κινητήρια δύναμη της Ιστορίας. Αυτό είπε και ο Μαρξ,αυτό λένε όλα τα βιβλία, αυτό απόδειξε το Στάλινγκραντ. Η εργατιά κυνήγησε τους Γερμανούς. Τι λες σύντροφε Σιάντο;
ΣΙΑ.
Ξγώ λέω πως ξανοιχτήκαμε πολύ. Είχαμε το Κόμμα.Τώρα έχουμε το ΕΑΜ,τον ΕΛΑΣ, την ΠΕΕΑ,τόσους οπαδούς. Απλωθήκαμε πολύ…
ΤΖΗ
Αυτό είναι καλό σύντροφε Γραμματέα. Αυτό δε θέλαμε πάντοτε;
ΙΩΑ.
Οσο πιο μεγάλοι και τόσο πιο ισχυροί. Και τόσο δυναμώνουμε τη θέση μας μέσα στις μεγάλες πόλεις.
ΣΙΑ.
Ομως στις πόλεις δεν τα βάζουμε με τους Εγγλέζους. Αυτός όπου δει Εγγλέζο 'τον αποπαίρνει.
ΙΩΑ.
Είναι βίαιος. Ομως…
ΣΙΑ.
Όμως… Όμως να τον μαλακώσουμε.
ΤΖΗ
Σύντροφε Γραμματέα. Είπες ότι ξέρω τον Αρη. Τον ξέρω πράγματι. Και σου λέω πως ο Αρης είναι υπάκουος στο Κόμμα.Ο,τι κάνει, πιστεύει πως είναι για το καλό του Κόμματος γι αυτό το κάνει.
(Μπαίνει ο Αρης)
ΑΡΗ.
Γεια σας σύντροφοι.
ΣΙΑ.
Γεια σου Αρη. Πώς είσαι; Παραήπιαμε χτες. Μήπως σε πείραξε;
ΑΡΗ.
Εγώ μπορεί να το πείραξα. Οχι αυτό εμένα.
ΣΙΑ.
Αυτό είναι καλό. Κάτσε σύντροφε Αρη να μιλήσουμε. Εχτές ήταν η χαρά της αντάμωσης που μετράνε και η περηφάνεια μας που μέσα στη δυστυχία που βρήκε το λαό μας εμείς είμαστε που τόνε σπρώξαμε στον αγώνα. Σήμερα όμως πρέπει να δούμε τις δουλειές μας-να μιλήσουμε γι αυτές. Κάναμε το αντάρτικο και το αντάρτικο προόδεψε και προόδεύει. Μερικές πράξεις σου όμως χαλάνε την εικόνα του Κόμματος και του ΕΛΑΣ και στην Ελλάδα,και στο Κάιρο,και στην Αγγλία.Ο Κρις μου παραπονιέται πως κακομεταχειρίζεσαι τους Αγγλους συνδέσμους.Και δεν τα λέει μόνον σε μένα.Η φωνή του φτάνει μέχρι το Λονδίνο.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα πώςμπορεί να συμπεριφερθεί ένας συνειδητός κουμουνιστής σ’ έναν Αγγλο;
ΣΙΑ.
Αρη,ύπαρχε ι γραμμή και πρέπει να την ακολουθήσεις.
ΑΡΗ.
Σύντροφοι μήπως είμαι κατηγορούμενος και πρέπει να απολογηθώ; Σύντροφε Γραμματέα ξέρεις καλύτερα από μένα την ιστορία. Ξέρεις ποιοι είναι οι Αγγλοι και πώς φέρθηκαν στους Ελληνες. Οτι πάντοτε παίρνανε το μέρος της ολιγαρχίας.Τι να πρωτοθυμηθούμε από δαύτους; Τη διάσκεψη της Βιέννης το χίλια οχτο-κόσα δεκαπέντε;Τη συμπεριφορά τους στην επανάσταση του εικο-σιένα;Τα δάνεια που μας έδωσε για να μας υποδουλώσει;Το χίλια οχτακόσα πενήντα έξη και το χίλια εννιακόσα δεκάξη; Το δεκαεννιά που μας έστειλαν στην τυχοδιωκτική εκστρατεία της Ουκρανίας! Το είκοσι που μας έστειλαν στη Μικρά Ασία για να πάρουν αυτοί τα πετρέλαια της Μοσούλης;Η το εικοσιδύο που ενίσχυσαν τους Τούρκους για να μας διώξουν αυτοί; Κι όταν τα γυναικόπαιδα πήγαιναν να μπούνε στα Εγγλέζικα καράβια νια να γλιτώσουν από το μαχαίρι του Τούρκου οι Αγγλοι τους έσπρωχναν στη θάλασσα ή τους έριχναν ζεματιστό νερό και τους έκοβαν τα χέρια με τους μπαλντάδες.Για καλό έχουν έρθει οι Αγγλοι σύντροφοι; Αλλάζει γνώμη ο λύκος; Οχι βέβαια.Τα ίδια καθάρματα είναι.Στείλανε τους πράκτορες τους στο βουνό για να σταματήσουν τον εθνικοαπελευθερωτικο μας αγώνα,με άλλα λόγια να χαλάσουν τον, ΕΛΑΣ. Ναι,τους φέρομαι έτσι για να δουν πως είναι ανεπιθύμητοι και να φύγουν.
ΣΙΑ.
Ξεχνάς Αρη ότι βρίσκονται στο βουνό ύστερα από συμφωνία μαζί μας.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα για τη συμφωνία εκείνη σου είχα και γράψει και σου είχα παραγγείλει με το σύντροφο Τζήμα τη γνώμη μου. Ητανε ένα λάθος.Αυτό έλεγα κι αυτό λέω ακόμα.Αν ήτανε πραγματικοί σύμμαχοι στον αγώνα μας,τότε θα τους δεχόμουν σαν συμμάχους και θα τους συμπεριφερόμουν ανάλογα. Μα αυτοί έδειξαν αντισυμμαχική στάση από την αρχή.Σύντροφοι,από τη Βίνιανη ακόμα,όταν για πρώτη φορά έβλεπα Αγγλο,τους Αγγλους τους καλοδέχτηκα.Δούλεψα μαζί τους στον Γοργοπόταμο και σε άλλες δουλειές.Μα αυτοί στρογγυλοκάθησαν στην Ελλάδα και μετά τον Γοργοπόταμο,ενώ έλεγαν πως γι αυτό μόνον ήρθαν.Και κάτσανε. Αλλά ας κάθονταν σαν σύμμαχοι.Αυτοί όμως θεωρούν την Ελλάδα ξέφραγο αμπέλι και θέλουν να ρυθμίζουν τα πάντα σα νάτανε τα αφεντικά. Βοήθεια δέχομαι και την ανταποδίδω.Υποδούλωση όμως δε θα δεχτώ
ΣΙΑ
Τη στιγμή που η Ρωσσία διέλυσε τη Διεθνή γΙα να επιτύχει τη συμμαχία με τους Αγγλοαμερικανούς εμείς δε θα υποβληθούμε σε καμμία θυσία για να έχουμε τη συμπαράσταση τους;
ΑΡΗ.
Αυτή δεν είναι συμπαράσταση σύντροφε.Αυτοί κυττάνε να μας διαλύσουν.Ή μήπως εγώ θέλω πόλεμο με τους Αγγλους; Όχι βέβαια.Θέλω να τους διώξουμε πριν αποκτήσουν δικαιώματα που για να τα υπερασπιστούνε τάχα,θα μας πολεμήσουν.Είδατε τι κάνανε μόλις χτες στο στρατό μας της Μέσης Ανατολής όπου είναι ανεξέλεγκτοι να κάνουνε ό,τι θέλουν.Μήπως επειδή οι Αγγλοι είναι δννατοί δεν πρέπει να τους αντισταθούμε; Πρεπει να σκύβουμε το κεφάλι σε κάθε ισχυρόν;Τότε ούτε κράτος θα είχαμε τώρα για να το διαφεντέψουμε.Κι αν ο κουμουνισμός δεν τα βάλει με τους ισχυρούς τότε ποιος θα τα βάλει μαςί τους; Σύντροφοι έχουμε πάρει στραβό δρόμο με τους Αγγλους. Με τη συμφωνία που κάναμε εξαρτώντας την Εθνική μας Αντίσταση από τη Βρεττανική Στρατιωτική Αποστολή,ανοίξαμε το δρόμο για να πετύχουνε οι επιδιώξεις των Ιμπεριαλιστών σε βάρος της Λαϊκής Επανάστασης και της Εθνικής μας ανεξαρτησίας.
ΣΙΑ.
Σύντροφε Αρη πολύ προχωράς.Είμαστε όμως υποχρεωμένοι καθως προχωράμε να κυττάμε γύρω μας να μην κυκλωθούμε από δυνάμεις που δε βλέπουμε η που βλέπουμε αλλά δεν υπολογίζουμε. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Ρωσσία δεν είναι σε θέση σήμερα,έτσι ρημαγμένη από τον πόλεμο,να μας βοηθήσει.
ΑΡΗ.
Δε χρειαζόμαστε τη βοήθεια της Ρωσσίας. Η Ρωσσία μας βόηθησε μια-μας έδειξε τον δρόμο.Η Ρωσσία σύντροφοι δε θα κάτσει να ασχοληθεί με μια φούχτα Ελληνες.Η Ρωσσία άνοιξε την πλατιά λεωφόρο του Σοσιαλισμού.Η Διεθνής Επανάσταση είναι η δική της μέριμνα.Κάθε λαός είναι υπεύθυνος να τραβήξει το δρόμο που θα τόνε βγάλει στη λεωφόρο του Σοσιαλισμού.
ΣΙΑ.
Αρη μη μου κάνεις μάθημα εμένα.Και να συμμορφωθείς με τη γραμμή του Κόμματος.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα ποτέ δε μούρθε στο μυαλό να μη συμμορφωθώ με τη γραμμή του Κόμματος.Θέλω όμως ν’ ακουστεί η γνώμη μου μήπως μπορέσω να βοηθήσω σε κάτι.
ΙΩΑ.
Δεν αμφιβάλλουμε κανείς γι αυτό Αρη.Το θέμα μας είναι να καταλάβεις πως οι Αγγλοι μας είναι απαραίτητοι και να κάνεις ο,τι κάνεις πιστεύοντας σ’ αυτό,ώστε να έχει μεγαλύτερες ελπίδες να πετύχει η πολιτική μας.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη γι αυτό είμαι εδώ,για να συζητήσουμε και να καταλάβω εγώ μερικά πράγματα και να καταλάβετε εσείς άλλα,ώστε να συμφωνάμε σε όλα τα μεγάλα θέματα.Για να καταλάβω όμως πρέπει να μου εξηγήσετε όπως σας εξηγώ εγώ τη δική μου θέση.Γιατί πρέπει να σας πω ότι μέχρι τώρα δεν καταφέρατε να μου αποδείξετε πως έχουμε δίκιο να σερνόμαστε σαν τα σκυλάκια πίσω από τους Αγγλους.Εχτός κι αν δεν ξέρω κάτι, αν έγινε τίποτα και δε μου το είπατε.Και αν συμβαίνει κάτι τέτιο δε θάπρεπε να το ξέρω κι εγώ για να δικαιολογώ και στον εαυτό μου και στους άλλους τη στάση μας; Στο στόμα με κυττάνε οι Καπετάνιοι όταν κάνετε κάτι που δεν το θεωρούνε σωστό.Τι να τους πω που δεν ξέρω τίποτα; Κάθε που έρχεται στο βουνό κάποιος από την Αθήνα, μαζεύονται απόξω από τη σκηνή μου όσο εγώ κουβεντιάζω μαζί του και περιμένουνε να πω κάτι που να δικαιολογεί εκείνα που στη συνείδηση τους είναι αδικαιολόγητα.Κι εγώ δεν έχω να τους πω τίποτα.
ΣΙΑ.
Και σαν τι είναι αυτά τα αδικαιολόγητα;
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα σου τα έχω γράψει πολλές φορές όταν γίνονται.Το πότε έτσι πότε αλλιώς με το Ζέρβα,η αντιφατική μας πολιτική για τους προδότες και τους εκμεταλλευτές του λαού,και κυρία που άλλο λέμε στις αποφάσεις των συνεδρίων μας και στις ντιρεχτίβες,κι άλλα ζητάμε στην πράξη να γίνονται. Τα ξέρεις,κι αν ήρθα κάτω δεν ήρθα γιατί το θέλατε μόνο εσείς,αλλά είμαι κι εγώ που το ήθελα,για να σας πω κι εγώ μερικά πράγματα.Λυπάμαι αν θα αας στενοχωρήσω,όμως πρώτα έχω εγώ στενοχωρηθεί πολύ με αυτά.Δώστε μου μέρος να πατήσω. Δώστε μου κάποια εζήγηση που να τη δεχτεί το αντάρτικο μυαλό. Εδώ σύντροφοι βγήκαμε στο κλαρί όχι για να διεκδικήσουμε την εξουσία από τους Γερμανούς,αλλά από τον μονωπωλιακό Καπιταλισμό.Και σεις ετοιμαζόσαστε να στείλετε αντιπροσώπους μας στη Μέση Ανατολή για να φτιάξουμε κοινή Κυβέρνηση με τους αγγλόδουλους φασίστες.
ΙΩΑ.
Αν δεν πάμε με τα νερά των Αγγλων Αρη,δυσκολεύουμε την πολιτική της Ρωσσίας.Βέβαια η Ρωσσία δε μιλάει,αλλά ο καθένας πρέπει να καταλαβαίνει τι την συμφέρει.Και κείνο που την συμφέρει τώρα είναι οι καλές σχέσεις με τους συμμάχους,αλλιώς αυτοί είναι ικανοί να στραφούν εναντίον της είτε με τους Γερμανούς μαζί,είτε μονάχοι τους όσο αυτή ακόμα είναι αδύναμη.
ΑΡΗ.
Θα εξαρτήσουν από τη στάση της Ελλάδας οι σύμμαχοι αν θα επι-τεθούν στη Ρωσσία; Αν το μπορούσαν οποιαδήποτε στιγμή θα το έκαναν.Δεν μπορούν γι αυτό δεν το κάνουν.Οπλίσανε τη Γερμανία, την ξαμολύσανε ενάντια στη Ρωσσία,δεν πετύχανε,πάει αυτό για τώρα. Τώρα ούτε οι ίδιοι είναι ικανοί για μια τέτια περιπέτεια.Οσο για το που δε μιλάει η Ρωσσία σύντροφοι,αυτό για μένα θα πει πως μας αφήνει να κάνουμε ό,τι εμείς αποφασίσουμε.Και εμείς πρέπει ν' αποφασίσουμε να κάνουμε εκείνο που είναι ο σκοπός μας-να πάρουμε την εξουσία.Οι δυνάμεις της λαϊ¬ επανάστασης είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν όλους τους εχθρούο τους.Θα βοηθήσουμε τη Ρωσσία με το ν' αφήσουμε να χαθεί τούτη η ευκαιρία ή δίνοντας της μια σοσιαλιστική Ελλάδα που θα είναι ένα ακόμα κάστρο για αντίσταση στις επιθέσεις του καπιταλισμού που αν όχι σήμερα θα γίνουν αύριο; Πρέπει λοιπόν να χάσουμε την επανάσταση γιατί, όπως εσείς το βλέπετε το πράγμα,το θέλει η Ρωσσία αυτό; Μα και να τόθελε γιατί θα την ακούγαμε; Δε θα κυττάξουμε το δικό μας συμφέρον; Και ττονο είναι το συμφέρον μας;Αυτό όλοι το ξέρουμε.Και τώρα πάμε-πάτε να παραδώστε το στρατό μας στους Αγγλους.Γιατί;
ΣΙΑ.
Οι καιροί απαιτούν μιαν αστικοδημοκρατική ειρηνική νόμιμη εξέλιξη.Δεν μπορούμε να τα βάλουμε με μια αυτοκρατορία.
ΑΡΗ.
Περιμένετε δηλαδή να παραδώσετε το στρατό μας στους Αγγλους και αυτοί τότε να μας δώσουνε σ’ αντάλλαγμα την ελευθερία και τη δημοκρατία; Μα δεν καταλαβαίνετε πως δίνοντας το στρατό μας στα χέρια των Αγγλων έχουμε χάσει κιόλας την ελευθερία μας;
ΣΙΑ
Μη μιλάς για παράδοση και για τέτιες σαχλαμάρες. Θα δια-πραγματευτούμε.Θα κάνουμε συμφωνίες.Θάχουμε χαρτιά στα χέρια μας.
ΑΡΗ.
Κι αν σας υποσχεθούν κάτι οι Αγγλοι στη Μέση Ανατολή πρέπει να τους πιστέψετε; Ούτε τα μικρά παιδιά δε θα πίστευαν τους Αγγλους.Και κανένας αντάρτης.Η ηγεσία του ΚΚΞ θα τους πιστέψει;
ΣΙΑ.
Πρέπει να σεβαστούμε τον συμμαχικό συνασπισμό των αντιχιτλερικών δυνάμεων.
ΑΡΗ.
Να είμαστε φίλοι με κείνους που είναι φίλοι μας ναι. Να σε- ' βαστούμε συμμάχους που είναι σύμμαχοι ναι. Αυτό είναι φιλία και συμμαχία.Μα να παραδίνουμε τη δύναμη μας στους καπιταλιστές Εγγλέζους που το μόνο που κυττάνε είναι πώς θα μας φάνε,αυτό δεν είναι σεβασμός,αλλά υποταγή.Αυτή δεν είναι επανάσταση σύντροφοι.Αυτή είναι μικροαστική αντιεπαναστατική νοοτροπία.Δίνετε την εντύπωση πως φοβόσαστε τον επαναστατημένο λαό μας και προτιμάτε να τον ξεφορτωθείτε παραδίδοντας τον στον Τσώρτσιλ.
ΣΙΑ.
Θα μπορούσα να σε σκοτώσω γι αυτό που είπες.
ΑΡΗ.
Κάτσε κάτω σύντροφε Γραμματέα. Αν λυνότανε το πρόβλημα με τον θάνατο μου εγώ ο ίδιος θα σου ζητούσα να με σκοτώσεις.Εδώ όμως έχουμε ένα πρόβλημα που θα πρέπει να λυθεί από ζωντανούς. Πάτε να πουλήσετε τον αγώνα μας και ο λαός αυτό δεν το θέλει.
ΤΖΗΜΑΣ
Αρη μην τα χοντραίνεις.
ΑΡΗ.
Δεν τα χιντραίνω σύντροφε Τζήμα. Έτσι είναι τα πράγματα.
ΣΙΑ.
(δυνατά)
Αφήστε τον αφού θέλει να τα βλέπει έτσι.
(Βγαίνει)
ΤΖΗ.
Είναι δυσάρεστο να φτάνουν εκεί τα πράγματα. Αρη κανείς δεθέλει να πουλήσει τον αγώνα.
ΑΡΗ.
Πώς όχι ρε Τζήμα;Τι σόι κυρέρνηση θα κάνουμε εμείς με τους αστούς; Η φωτιά με το νερό κολλάνε;
ΤΖΗ.
Δεν έχουμε να πάθουμε τίποτα με το να φτιάξουμε μια κυβέρνηση με τους Αγγλους.
ΑΡΗ.
Πώς δεν έχουμε να πάθουμε τίποτα; Στέλνοντας εκεί αντιπροσώπους μας για καινούργια κυβέρνηση, αυτόματα δεν παραδεχόμαστε την διάλυση της δικής μας;
ΤΖΗ.
Ναι, έτσι είναι.
ΑΡΗ.
Τότε γιατί την κάναμε; Αντί να την κάνουμε από κυρέρνηση του βουνού κυβέρνηση όλης της Ελλάδας και να μην αναγνωρίσουμε καμιά άλλη, εμείς πάμε και την προσφέρουμε σφαχτάρι στο σφαγείο των Αγγλων και των μπράβων τους των Κανελλόπουλων, των Βενιζέλων,των Παπανδρέηδων και δεν ξέρω ποιων άλλων. Κι όλ’ αυτά ενάντια στη θέληση του λαού.
ΙΩΑ.
(δυνατά)
Ενάντια στη θέληση του λαού είναι η δική σου ταχτική. Εσύ είσαι που πας ενάντια στη θέληση του Κόμματος-και ο λαός είναι το Κόμμα.Κι ήρθες εδώ με σκοπό να επιβάλεις την άποψη σου. Μα εδώ δεν είναι βουνό Αρη! Εδώ είναι πόλη.Και οι συνθήκες στην πόλη δεν είναι ίδιες με του βουνού. Οι συνθήκες στην πόλη απαιτούν πολιτικοποίηση. Κι όταν θάρθει ο καιρός να παρθεί η εξουσία αυτό θα γίνει από το προλεταριάτο κι όχι από την αγροτιά. Κράτα τη γνώμη σου για τον εαυτό σου. Εμείς είμαστε που παίρνουμε τις αποφάσεις. Εσύ να βλέπεις το στρατό μόνο.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη τον βλέπω τον στρατό και όπως γνωρίζεις είναι στρατός δυνατός και ανίκητος. Ομως τι να τον κάνω; Τι να τον κάνουμε; Τι τον θέλουμε αφού δεν τον χρησιμοποιούμε; Τι τον θέλουμε;Τι ,που πάμε και τον δίνουμε δώρο στους Αγγλους;
ΙΩΑ
Δεν τον δίνουμε κανενός.Ο στρατός δεν θα πάθει τίποτα από τη συμμετοχή μας στην κυρέρνηση. Καθόμαστε εδώ και σε ακούμε τη στιγμή που το Κόμμα έχει να πότρει αποφάσεις και να κάνει χειρισμους δύσκολους και καθοριστικούς για την παραπέρα πορεία του. Και ήρθαμε εδώ και σε ακούμε να μας βρίζεις και να μας κατηγορείς πως ττουλάμε τον αγώνα και πως προδίνουμε το λαόκαι το Κόμμα. Και μεις σ' ακούμε και σε ανεχόμαστε. Ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας σηκώνεται και φεύγει για να μη φτάσει τα πράγματα στα άκρα, και αυτό δεν το υπολογίζεις καθόλου. Και εξακολουθείς να βρίζεις και να προσπαθείς να γίνεις ακουστός και να περάσεις τις απόψεις σου τις αντίθετες σε κάθε Μαρξιστική θεωρία. Ο μόνος που δεν έχει δικαίωμα να μιλάει είσαι εσύ.
Γιατί είσαι δηλωσίας. Και αν κάποιοι είναι προδότες αυτοί είναι οι δηλωσίες, όχι εμείς.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη ,τόχω πει από καιρό στο σύντροφο Γραμματέα,και το ξαναλέω σήμερα και σε σένα. Η δήλωση μου βρίσκεται στα χέρια σας. Οποτε θέλετε κάνετε ένα κομματικό δικαστήριο και δικάστε με.Σε όποιαν απόφαση του θα υπακούσω χωρίς συζήτηση Οισυνθήκες όμως του αγώνα μας μου έχουν δώσει τη θέση του αρχηγού του αντάρτικου. Από τη θέση μου αυτήνε δε θα πάψω να μιλάω και να λέω τη γνώμη μου. Και δε θα πάψω να προσπαθώ να σας αλλάξω μυαλά και να δείτε τα πράγματα όπως τα βλέπει ο λαός μας και όπως τα βλέπουν οι καπεταναίοι μας.
Δε χρησιμοποίησα εγώ τη λέξη προδοσία σύντροφε Ιωαννίδη. Μιας και συ την ανάφερες όμως, σου λέω πως αυτή βίναι η λέξη που ταιριάζει στις αποφάσεις σας.
Ο στρατός κάθε χώρας είναι η μόνη δύναμη της σύντροφε Ιωαννίδη, και η μόνη εγγύηση για την ανεξαρτησία της. Και σεις το στρατό αυτόν πάτε να τον δώσετε στους Αγγλους. ι αν ο στρατός αυτός αποτελείται από αγρότες κύρια,αυτός δεν είναι λόγος να μη τον αξιοποιήσουμε.Οι αγρότες απέξω και οι εργάτες δουλεύοντας μέσα από τις πόλεις, όλοι μαζί θα καταλάβουμε την εξουσία.Και ύστερα βάλε τους αγρότες και τους εργάτες καθένανε στο πόστο που του πρέπει κατά πως οι κανόνες οι επαναστατικοί το καλούνε.Οπως και να το κάνεις όμως,ο λαός θα έχει την εξουσία στα χέρια του είτε είναι αγρότης,είτε είναι εργάτης. Αλλάξτε ταχτική σύντροφε Ιωαννίδη.Ποιος σας έδωσε την άδεια να μπείτε στην ίδια κυβέρνηση με τους Αγγλους-υποταχτικοί τους; Αυτό μόνο οι ταγματασφαλίτες το θέλουνε,και ο Παπανδρέου ο κερατάς που βρωμάει φασιστική σαπίλα ολόκληρος. Επειδή το θέλουν αυτοί θα θάψουμε το κίνημα μας;Κι αφού δε χρησιμοποιούμε το στρατό,τότε γιατί τον φτιάξαμε; Γιατί να ξεσηκώσουμε τα παλληκάρια και να τα στέλνουμε στο θάνατο αφού απ' αυτόνε δεν πρόκειται να βγει τίποτα καλό για το λαό της Ελλάδας; Για ποιο λόγο να μας τρώει η ζέστα και το κρύο,η πείνα και η ψείρα εκεί πάνω στα βουνά; Η νίκη είναι δική μας σύντροφε Ιωαννίδη.Αυτό σας το υπόσχομαι εγώ.Αρκεί να τολμήσουμε.Τόλμη χρειάζεται σύντροφε Ιωαννίδη. Τόλμη! Τόλμη! Τόλμη!
ΙΩΑ.
Ορίστε λοιπόν,ας πούμε ότι δεν τολμάμε εμείς και τολμάς εσύ. Τι θάκανες;
ΑΡΗ.
θα σου πω αμέσως σύντροφε Ιωαννίδη τι θάκανα. Πρώτα θα δήλωνα στα φασιστικά και καπιταλιστικά σκυλιά της Μέσης Ανατολής πως δεν πρόκειται να στείλω κανένα εκπρόσωπό μου εκεί πέρα.Η Ελλάδα είναι εδώ,εκείνοι φύγανε,αν θέλουν κάτι ας έρθουν αυτοί εδώ,και τότε τα συζητάμε,όταν αυτοί έρθουν γυρεύοντας για κάτι. Αμέσως μετά κάνω την ΠΕΕΑ κυβέρνηση επίσημη της Ελλάδας.Και δεν αναγνωρίζω καμιάν άλλη.Κάνω συμμαχία με τους Αλβανούς και τους Γιουγκοσλαύους που μας παρακαλάνε και μεις τους διώχνουμε.Βάζω τους Αγγλους στη θέση τους στην Ελλάδα,που είναι θέση βοηθού και συμμάχου στο διώζιμο των Γερμανών και τίποτ' άλλο. Φωνάζω απ' έξω όλα τα παιδιά της Ελλάδας όπου κι αν βρίσκονται,νάρθουν να βοηθήσουνε στη λεφτεριά της πατρίδας τους.Αυτά θάκανα σύντροφε Ιωαννίδη.Κι όταν οι Γερμανοί ξεκουμπίζονταν, τότε με το στρατό μου θάπιανα κάθε μέρος που θ’ αφήνανε φεύγοντας.Και πρώτο την Αθήνα.
ΙΩΑ.
Κι αν πάρεις την εξουσία πώς θα την κράτησεις; θα σ' αφήσουνεοι Αγγλοι; Μια αδύναμη Ελλάδα θα τα βάλει μαζί τους;
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη νομίζεις πως μια ελεύθερη και δυνατή χώρα μπορεί να την πειράξει κανείς; Ποία Αγγλία θα ξεκινήσει νάρθει μόνη της να μας πάρει αν δεν τη φωνάξουμε εμείς; Γιατί τότε θάναι σα να μας κηρύχνει πόλεμο χωρίς κανένα λόγο.Οπως έκανε η Γερμανία.Και τότε είναι που θα ξεσηκωθεί ο κόσμος ολόκληρος ενάντια στους Αγγλους που απρόσκλητοι και ξεκομμένοι απόκάθε δίκιο ήρθανε ενάντια μας. Τότε όλοι οι δημοκράτες όλου του κόσμοϋ θα είναι φίλοι μας. Ενώ με την τωρινή συμπεριφορά μας όλους αυτούς τους κάνουμε εχθρούς μας. Και πρώτα τον Ελληνικό λαό.
Τότε όχι μόνο η Αγγλική,μα όλες οι αυτοκρατορίας του κόσμου να μας επίτεθούν,δε θα μας καταλάβουν. Αυτοκρατορίες δεν ήσαν η Γερμανική και η Ιταλική; Τις κάναμε να θυμούνται για πολύ τον Ελληνικό λαό.Κι αυτό χωρίς προετοιμασία,χωρίς ενότητα,χωρίς κυβέρνηση εκλεγμένη από τη βούληση του λαού,μόνο με την από φάση και με τη λεβεντιά των Ελλήνων.
ΙΩΑ.
Αρη δε βγαίνουμε πουθενά έτσι.Εσύ θα λες τα δικά σου και μεις τα δικά μας και δεν τελειώνουμε ποτέ.Ομως μας περιμένουνε κι άλλες δουλειές.Και μια απ' αυτές αφορά εσένα.Θα στόλεγε ο Γραμματέας αν δεν είχε φύγει.Στο λέω τώρα εγώ.Να ετοιμάζεσαι για την Πελοπόννησο.Το Κόμμα και ο λαός εκεί υποφέρουνε από τους ταγματασφαλίτες και οι οργανώσεις μας είναι μισοδιαλυμένες.Θέλουνε ενίσχυση.Αλλά θα τα πείτε και με τον ίδιο το Γραμματέα όταν ξαναιδωθείτε πριν φύγεις. Θα κυττάξω να τον καλμάρω με το Τζήμα και θα τα ξαναπούμε. Γεια χαρά.
(Βγαίνει)
ΤΖΗ.
Αρη τους τα ’πες πολύ σκληρά.
ΑΡΗ.
Οπως τους τα λέω και στα γράμματά μου.Εκεί δε μου απαντούν.Εδώ φεύγουν.Αδικα φωνάζω και στενοχωριέμαι μου φαίνεται. Αυτοί έχουνε χαράξει τη δική τους καταστροφική γραμμή.Πώς τους είδες;
ΤΖΗ
Δε σου απαντάνε γιατί δεν έχουν τι να πουν. Και συ πάλι,πολύ αντίθετα πας στο Κόμμα.
ΑΡΗ.
Τζήμα,όταν κάποιος αγωνίζεται ενάντια στη στραβή γραμμή της ηγεσίας του Κόμματος,δεν αγωνίζεται ενάντια στο Κόμμα αλλά υπέρ του Κόμματος.
ΤΖΗ.
Και πώς ξέρεις Αρη εσύ στο βάθος ποιο είναι το συμφέρον του Κόμματος;
ΑΡΗ.
Αυτό που συμφέρει το λαό πρέπει να συμφέρει και το Κόμμα.Με αυτή τη βάση δε θα βγούμε ποτέ μπερδεμένοι.
ΤΖΗ
Πάμε και μεις τώρα. Σβύσε το φως.
ΑΡΗ
Πού στο διάολο τα βρίσκει τα σοκολατάκια που μασουλάει συνέχεια;
ΤΖΗ
Δεν ξέρω. Δε λέει.
(Βγαίνουν)
ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
(συνεχίζεται)
ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ
Κεράσοβο.Γραφείο στο Διοικητήριο του ΕΛΑΣ Ηπείρου.
ΣΙΑΝΤΟΣ
(Μόνος.Ως το τέλος της σκηνής βγάζει από την τσέπη του και τρώει σοκολατάκια)
Έλα 'Αρη.Σε περιμένω. Παπούτσια για τους αντάρτες σου δεν έχω,θα σου δώσω όμως ένα εσένα,βάζοντάς σου και τα δυο πόδια σ' αυτό.Α! Οι σύντροφοι που με κάνανε Γραμματέα είχανε μυαλό. Σε τέτιες δύσκολες περιστάσεις χρειάζεται ένας γερός τιμονιέρης.Ένας τιμονιέρης που δε θα οδηγήσει το καράβι ίσα καταπάνω στους υφάλους,αλλά θα το πάει και δεξιά και αριστερά αν χρειαστεί,ώστε ν' αποφύγει τις κακοτοπιές. Οχι Άρη,δε θα περάσει η γραμμή η δική σου και κείνων που στηρίζονται ανεξέταστα στη δύναμη σου.Ο δρόμος που θ' ακολουθήσει το Κόμμα είναι κείνος που εγώ έχω χαράξει.Δε με διάλεξαν τυχαία.Δεν είμαι ο "Γέρος" χωρίς αιτία.Έτσι με ήθελαν:γέρο-σοφό,γέρο-γκρινιάρη,γερο-καπετάνιο με πείρα.Και αυτός ο "Γέρος" είναι ο αρχηγός σ' όλα τα παρακλάδια του ΚουΚουΕ. Εγώ δηλαδή Άρη.Και στο αντάρτικο εγώ είμαι ο Ανώτατος Διοικητής του και συ ο πρώτος Καπετάνιος μου,απλός εκτελεστής των εντολών μου.Όπου λαλούν πολλοί κοκκόροι αργεί να ξημεράσει Άρη.Και συ αγνοείς κάτι βασικό για τον αγώνα μας-πως οι μορφές πάλης δεν είναι καλούπια. Η Ρωσσία σήμερα πολεμάει στο πλευρό της Αγγλίας. Να δώσω εγώ μια κλωτσιά και να γκρεμίσω το οικοδόμημα της συμμαχίας τους που οι Ρώσσοί τόσα στηρίζουν πάνω σ' αυτό; Γιατί αν εκμεταλλευτούμε τη φιλία των κουμουνιστικών κομμάτων της Ελλάδας και της Ρωσσίας για να κερδίσουμε όχι τη μάχη ενάντια στους Γερμανούς αλλά ενάντια στους ταξικούς μας εχθρούς,τότε η συμμαχία Αγγλίας Ρωσσίας από την οποία τόσα εξαρτώνται,θα περάσει δύσκολες ώρες.Βέβαια οι Ρώσσοι δε μιλάνε.Δε μας λένε πηγαίνετε ενάντια στους Άγγλους ή πηγαίνετε συμμαχικά κοντά τους,αλλά δεν μπορούνε να μιλήσουν γι αυτό δε μιλάνε.Τι λέει όμως ο κοινός νους;Πρέπει ή όχι να βοηθήσουμε τη Ρωσσία;Και βέβαια πρέπει! Με τους Άγγλους λοιπόν! Προς το παρόν..Και ύστερα..ύστερα βλέπουμε-θα σταθμίσουμε τις νέες καταστάσεις και ανάλογα θα πράξουμε..Δεν είναι ιδανικοί σύμμαχοι οι Άγγλοι βέβαια,όμως πρέπει ν' ανεχτούμε ορισμένες ιδιοτροπίες τους που γι αυτούς είναι στοιχεία απαραίτητα της ιδιοσυγκρασίας τους και των παραδόσεων τους.Βέβαια την ίδια στιγμή θα κερδίσουμε πλεονεκτήματα που θα μας επιτρέψουν να διεκδικήσουμε με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας την εξουσία,με τίμιες και δημοκρατικές διαδικασίες.Και το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι πως όταν έρθει η ώρα εκείνη,τα Δημοκρατικά Συνδικάτα των Άγγλων εργατών θα μας βοηθήσουν στον αγώνα μας ενάντια στο φασισμό.Και δε θέλουμε πολλή βοήθεια,ο λαός στη συντριπτική πλειοψηφία του είναι μαζί μας.Σύμμαχοι λοιπόν κι εμείς με τους Άγγλους.Έχω δει από κοντά τον πλούτο της Αγγλίας.Είναι απίστευτος.Και όπου υπάρχει πλούτος υπάρχει και δύναμη.Οι Άγγλοι τάβαλαν-και νικηφόρα φαίνεται-με τη Γερμανία,θα τολμήσουμε να τα βάλουμε εμείς μαζί τους;Γιατί να γνωρίσουμε στο πετσί μας τη δύναμη τους και να μην ωφεληθούμε από τον πλούτο τους;Αντί να είσαι και συ υπερήφανος που πολεμάμε κάτω από την Αγγλική σημαία, κατηγορείς και κακομεταχειρίζεσαι τους Άγγλους! Όχι,δε θα σ' αφήσω Άρη να χαλάσεις το ελληνικό παρακλάδι της σύμπραξης του σοσιαλισμού με τον Καπιταλισμό. Αλλά και ούτε θα σε αφήσω ελεύθερον να αμαυρώσεις το πρόσωπο του ελληνικού κουμουνισμού με βιαιότητες.Όχι! Τη γνώρισα τη βία.Με σακάτεψε και μένα η βία.Την είδα στα καπνοχώραφα και στα εργοστάσια μικρός,τη γνώρισα από κοντά στις εξορίες και στις φυλακές που μ' έριξαν οι φασίστες. Την είδα στο Κόμμα από τους Κουτβιστές.Να όμως που το Κόμμα αυτό με χρειάστηκε.Χρειάστηκαν να αναλάβει την ηγεσία του Κόμματος κάποιος που δε θα τρομάξει τους δημοκρατικούς σχηματισμούς που καλούνται εκ των πραγμάτων σε ενότητα δράσης.Και αυτή την ενότητα Άρη,θα τη διαφυλάξω ενάντια σε κάθε θερμοκέφαλον.
Δύσκολη η θέση μου.Πρέπει να περάσω το σκάφος του Κ Κ Ε ανάμεσα από τις συμπληγάδες του φασισμού που κυττάει να μας πισωδρομίσει και των σκληρών συντρόφων της κεντρικής,των θεματοφυλάκων αυτών του δόγματος,των ανθρώπων της Κομιντέρν,που δε βλέπουν ότι η Ρωσσία η ίδια ξεπερνάει με τη στάση της την απομόνωσή της.
Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές νιώθω να με συντρίβει η ευθύνη που έχω απέναντι στο Κόμμα σαν αρχηγός του. Και αν δεν είχα έμφυτες ηγετικές ικανότητες δε θα τάβγαζα πέρα τόσο καλά. Είμαι σίγουρος πως και ο Ζαχαριάδης να ήτανε εδώ την περίοδο αυτή,θα δυσκολευότανε κι αυτός να τα βγάλει πέρα. Βλέπεις πολυπληθύναμε.Τόσα χρόνια είχαμε δεκαριές μέλη στις μικρές πόλεις,κατοσταριές στις μεγάλες. Ολα ήσαν ευκολότερα έτσι.Ο Ζαχαριάδης δεν έβρισκε δυσκολία να δίνει γραμμή.Τα μέλη όμως τριανταπλασιάστηκαν τα τελευταία δυο χρόνια,και το αντάρτικο όλο και μεγαλώνει.Καινούργιες ανάγκες καθοδήγησης και διαφωτισης,συντονισμού και επικοινωνίας.Α! Εγώ πρέπει νάμαι σκληρός για να μπορέσω να δώσω τη σωστή κατεύθυνση-όχι εσύ Άρη.
(Μπαίνουν οι Ιωαννίδης και Τζήμας)
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Δεν ήρθε ακόμα; Λέγαμε πως θα τον βρίσκαμε εδώ.
ΣΙΑ.
Δεν ήρθε. Καθήστε. Εχουμε δουλειά. Πρέπει να τον συνετίσουμε. Χτες ήταν όλα όμορφα κι ωραία. Τον καλωσορίσαμε, τον κεράσαμε, θυμηθήκαμε τα παλιά, είπαμε οτιδήποτε άλλο εκτός από κείνο που μας ενδια-φέρει.Σήμερα μπαίνουμε στο φητό. Δεν μπορούμε να δίνουμε το δικαίωμα στους Αγγλους να μας λένε δολοφόνους και αγριάνθρωπους.
ΙΩΑ.
Πρέπει να προσέχουμε πώς θα του φερθούμε. Είναι ο αρχικαπετάνιος του αντάρτικου.Εχει δύναμη. Με τη δύναμοή του μιλάμε.
ΣΙΑ.
Τη δύναμη του την έδωσε το Κόμμα.Κι αν δεν υπακούσει θα βάλω άλλον
στη θέση του.
ΤΖΗ
Σύντροφε Γραμματέα δεύτερος Αρης δύσκολα βρίσκεται.
ΣΙΑ.
Τζήμα, ουδείς αναντικατάστατος.
ΤΖΗ.
Οι καπεταναίοι ορκίζονται στ' όνομά του.
ΣΙΑ.
Ολοι αυτοί είναι δικοί μας πρώτα. Τζήμα, μπορεί να περνάς πολύν καιρό κοντά στον Αρη αλλά πρέπει να ζεχωρίζεις τις καταστάσεις. Να μην αφήνεις τον εαυτό σου να τυφλώνεται από τα φαινόμενα.
ΙΩΑ.
Ξέρουμε ότι ο Αρης δεν συμφωνεί με την τακτική του Κόμματος σε πολλά μικρά και μεγαλύτερα θέματα. Μας τα γράφει, μας τα παραγγέλνει, με κάθε ευκαιρία. Εμείς του ζητήσαμε να έρθει για να του πούμε τις θέσεις μας. Μα θάχει κι αυτός τις δικές του απόψεις.Ας μην είναι η πρόθεσή μας μόνο να του τα πούμε αλλά να είμαστε προετοιμασμένοι και να τον ακούσουμε. Είναι παλιός σύντροφος, έχει φάει με το κουτάλι τις εξορίες και τις φυλακές. Είναι οργανωτικός,έχει πείρα μεγάλη.Μπορεί κάποια ιδέα του να μη μας άρεσει, αλλά από αυτήν να βγει κάτι καλό για μας. Δεν μπορούμε να του ζητάμε μόνο.
ΣΙΑ.
Γι αυτό τον φέραμε εδώ. Για να τον ακούσουμε κόλας.Να δούμε πώς το μυαλό του δουλεύει και χαλάει την εικόνα του Κόμματος στα μάτια όλων των συμμάχων.
ΙΩΑ.
Εγώ όπως ξέρεις σύντροφε, δεν ενδιαφέρομαι τόσο για την εικόνα του Κόμματος όσο για το τι είναι στην ουσία το Κόμμα κάτω από αυτή την εικόνα.Και κείνο που θέλω στον Αρη να δώσω να το καταλάβει, είναι πως η επανάσταση δεν κερδίζεται με τους αγρότες αλλά με το προλεταριάτο. Η δικτατορία του προλεταριάτου θα γίνει από εργάτες κι όχι από αγρότες. Οι πόλεις,αυτές θα κρίνουν τον αγώνα μας. Και στις πόλεις το λόγο τον έχει ο εργάτης.
ΤΖΗ
Σύντροφε Ιωαννίδη,οι πόλεις παίρνονται με στρατό. Ο Αρης έχει τον στρατό.Ας πάρουμε τις πόλεις με τους αγρότες που είναι σήμερα κυρίως ο στρατός,και ύστερα ας τις διαφεντέψει το προλεταριάτο.
ΙΩΑ.
Το προλεταριάτο δε θέλει βοηθούς στον αγώνα του.Αυτό το ίδιο είναι η κινητήρια δύναμη της Ιστορίας. Αυτό είπε και ο Μαρξ,αυτό λένε όλα τα βιβλία, αυτό απόδειξε το Στάλινγκραντ. Η εργατιά κυνήγησε τους Γερμανούς. Τι λες σύντροφε Σιάντο;
ΣΙΑ.
Ξγώ λέω πως ξανοιχτήκαμε πολύ. Είχαμε το Κόμμα.Τώρα έχουμε το ΕΑΜ,τον ΕΛΑΣ, την ΠΕΕΑ,τόσους οπαδούς. Απλωθήκαμε πολύ…
ΤΖΗ
Αυτό είναι καλό σύντροφε Γραμματέα. Αυτό δε θέλαμε πάντοτε;
ΙΩΑ.
Οσο πιο μεγάλοι και τόσο πιο ισχυροί. Και τόσο δυναμώνουμε τη θέση μας μέσα στις μεγάλες πόλεις.
ΣΙΑ.
Ομως στις πόλεις δεν τα βάζουμε με τους Εγγλέζους. Αυτός όπου δει Εγγλέζο 'τον αποπαίρνει.
ΙΩΑ.
Είναι βίαιος. Ομως…
ΣΙΑ.
Όμως… Όμως να τον μαλακώσουμε.
ΤΖΗ
Σύντροφε Γραμματέα. Είπες ότι ξέρω τον Αρη. Τον ξέρω πράγματι. Και σου λέω πως ο Αρης είναι υπάκουος στο Κόμμα.Ο,τι κάνει, πιστεύει πως είναι για το καλό του Κόμματος γι αυτό το κάνει.
(Μπαίνει ο Αρης)
ΑΡΗ.
Γεια σας σύντροφοι.
ΣΙΑ.
Γεια σου Αρη. Πώς είσαι; Παραήπιαμε χτες. Μήπως σε πείραξε;
ΑΡΗ.
Εγώ μπορεί να το πείραξα. Οχι αυτό εμένα.
ΣΙΑ.
Αυτό είναι καλό. Κάτσε σύντροφε Αρη να μιλήσουμε. Εχτές ήταν η χαρά της αντάμωσης που μετράνε και η περηφάνεια μας που μέσα στη δυστυχία που βρήκε το λαό μας εμείς είμαστε που τόνε σπρώξαμε στον αγώνα. Σήμερα όμως πρέπει να δούμε τις δουλειές μας-να μιλήσουμε γι αυτές. Κάναμε το αντάρτικο και το αντάρτικο προόδεψε και προόδεύει. Μερικές πράξεις σου όμως χαλάνε την εικόνα του Κόμματος και του ΕΛΑΣ και στην Ελλάδα,και στο Κάιρο,και στην Αγγλία.Ο Κρις μου παραπονιέται πως κακομεταχειρίζεσαι τους Αγγλους συνδέσμους.Και δεν τα λέει μόνον σε μένα.Η φωνή του φτάνει μέχρι το Λονδίνο.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα πώςμπορεί να συμπεριφερθεί ένας συνειδητός κουμουνιστής σ’ έναν Αγγλο;
ΣΙΑ.
Αρη,ύπαρχε ι γραμμή και πρέπει να την ακολουθήσεις.
ΑΡΗ.
Σύντροφοι μήπως είμαι κατηγορούμενος και πρέπει να απολογηθώ; Σύντροφε Γραμματέα ξέρεις καλύτερα από μένα την ιστορία. Ξέρεις ποιοι είναι οι Αγγλοι και πώς φέρθηκαν στους Ελληνες. Οτι πάντοτε παίρνανε το μέρος της ολιγαρχίας.Τι να πρωτοθυμηθούμε από δαύτους; Τη διάσκεψη της Βιέννης το χίλια οχτο-κόσα δεκαπέντε;Τη συμπεριφορά τους στην επανάσταση του εικο-σιένα;Τα δάνεια που μας έδωσε για να μας υποδουλώσει;Το χίλια οχτακόσα πενήντα έξη και το χίλια εννιακόσα δεκάξη; Το δεκαεννιά που μας έστειλαν στην τυχοδιωκτική εκστρατεία της Ουκρανίας! Το είκοσι που μας έστειλαν στη Μικρά Ασία για να πάρουν αυτοί τα πετρέλαια της Μοσούλης;Η το εικοσιδύο που ενίσχυσαν τους Τούρκους για να μας διώξουν αυτοί; Κι όταν τα γυναικόπαιδα πήγαιναν να μπούνε στα Εγγλέζικα καράβια νια να γλιτώσουν από το μαχαίρι του Τούρκου οι Αγγλοι τους έσπρωχναν στη θάλασσα ή τους έριχναν ζεματιστό νερό και τους έκοβαν τα χέρια με τους μπαλντάδες.Για καλό έχουν έρθει οι Αγγλοι σύντροφοι; Αλλάζει γνώμη ο λύκος; Οχι βέβαια.Τα ίδια καθάρματα είναι.Στείλανε τους πράκτορες τους στο βουνό για να σταματήσουν τον εθνικοαπελευθερωτικο μας αγώνα,με άλλα λόγια να χαλάσουν τον, ΕΛΑΣ. Ναι,τους φέρομαι έτσι για να δουν πως είναι ανεπιθύμητοι και να φύγουν.
ΣΙΑ.
Ξεχνάς Αρη ότι βρίσκονται στο βουνό ύστερα από συμφωνία μαζί μας.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα για τη συμφωνία εκείνη σου είχα και γράψει και σου είχα παραγγείλει με το σύντροφο Τζήμα τη γνώμη μου. Ητανε ένα λάθος.Αυτό έλεγα κι αυτό λέω ακόμα.Αν ήτανε πραγματικοί σύμμαχοι στον αγώνα μας,τότε θα τους δεχόμουν σαν συμμάχους και θα τους συμπεριφερόμουν ανάλογα. Μα αυτοί έδειξαν αντισυμμαχική στάση από την αρχή.Σύντροφοι,από τη Βίνιανη ακόμα,όταν για πρώτη φορά έβλεπα Αγγλο,τους Αγγλους τους καλοδέχτηκα.Δούλεψα μαζί τους στον Γοργοπόταμο και σε άλλες δουλειές.Μα αυτοί στρογγυλοκάθησαν στην Ελλάδα και μετά τον Γοργοπόταμο,ενώ έλεγαν πως γι αυτό μόνον ήρθαν.Και κάτσανε. Αλλά ας κάθονταν σαν σύμμαχοι.Αυτοί όμως θεωρούν την Ελλάδα ξέφραγο αμπέλι και θέλουν να ρυθμίζουν τα πάντα σα νάτανε τα αφεντικά. Βοήθεια δέχομαι και την ανταποδίδω.Υποδούλωση όμως δε θα δεχτώ
ΣΙΑ
Τη στιγμή που η Ρωσσία διέλυσε τη Διεθνή γΙα να επιτύχει τη συμμαχία με τους Αγγλοαμερικανούς εμείς δε θα υποβληθούμε σε καμμία θυσία για να έχουμε τη συμπαράσταση τους;
ΑΡΗ.
Αυτή δεν είναι συμπαράσταση σύντροφε.Αυτοί κυττάνε να μας διαλύσουν.Ή μήπως εγώ θέλω πόλεμο με τους Αγγλους; Όχι βέβαια.Θέλω να τους διώξουμε πριν αποκτήσουν δικαιώματα που για να τα υπερασπιστούνε τάχα,θα μας πολεμήσουν.Είδατε τι κάνανε μόλις χτες στο στρατό μας της Μέσης Ανατολής όπου είναι ανεξέλεγκτοι να κάνουνε ό,τι θέλουν.Μήπως επειδή οι Αγγλοι είναι δννατοί δεν πρέπει να τους αντισταθούμε; Πρεπει να σκύβουμε το κεφάλι σε κάθε ισχυρόν;Τότε ούτε κράτος θα είχαμε τώρα για να το διαφεντέψουμε.Κι αν ο κουμουνισμός δεν τα βάλει με τους ισχυρούς τότε ποιος θα τα βάλει μαςί τους; Σύντροφοι έχουμε πάρει στραβό δρόμο με τους Αγγλους. Με τη συμφωνία που κάναμε εξαρτώντας την Εθνική μας Αντίσταση από τη Βρεττανική Στρατιωτική Αποστολή,ανοίξαμε το δρόμο για να πετύχουνε οι επιδιώξεις των Ιμπεριαλιστών σε βάρος της Λαϊκής Επανάστασης και της Εθνικής μας ανεξαρτησίας.
ΣΙΑ.
Σύντροφε Αρη πολύ προχωράς.Είμαστε όμως υποχρεωμένοι καθως προχωράμε να κυττάμε γύρω μας να μην κυκλωθούμε από δυνάμεις που δε βλέπουμε η που βλέπουμε αλλά δεν υπολογίζουμε. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Ρωσσία δεν είναι σε θέση σήμερα,έτσι ρημαγμένη από τον πόλεμο,να μας βοηθήσει.
ΑΡΗ.
Δε χρειαζόμαστε τη βοήθεια της Ρωσσίας. Η Ρωσσία μας βόηθησε μια-μας έδειξε τον δρόμο.Η Ρωσσία σύντροφοι δε θα κάτσει να ασχοληθεί με μια φούχτα Ελληνες.Η Ρωσσία άνοιξε την πλατιά λεωφόρο του Σοσιαλισμού.Η Διεθνής Επανάσταση είναι η δική της μέριμνα.Κάθε λαός είναι υπεύθυνος να τραβήξει το δρόμο που θα τόνε βγάλει στη λεωφόρο του Σοσιαλισμού.
ΣΙΑ.
Αρη μη μου κάνεις μάθημα εμένα.Και να συμμορφωθείς με τη γραμμή του Κόμματος.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα ποτέ δε μούρθε στο μυαλό να μη συμμορφωθώ με τη γραμμή του Κόμματος.Θέλω όμως ν’ ακουστεί η γνώμη μου μήπως μπορέσω να βοηθήσω σε κάτι.
ΙΩΑ.
Δεν αμφιβάλλουμε κανείς γι αυτό Αρη.Το θέμα μας είναι να καταλάβεις πως οι Αγγλοι μας είναι απαραίτητοι και να κάνεις ο,τι κάνεις πιστεύοντας σ’ αυτό,ώστε να έχει μεγαλύτερες ελπίδες να πετύχει η πολιτική μας.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη γι αυτό είμαι εδώ,για να συζητήσουμε και να καταλάβω εγώ μερικά πράγματα και να καταλάβετε εσείς άλλα,ώστε να συμφωνάμε σε όλα τα μεγάλα θέματα.Για να καταλάβω όμως πρέπει να μου εξηγήσετε όπως σας εξηγώ εγώ τη δική μου θέση.Γιατί πρέπει να σας πω ότι μέχρι τώρα δεν καταφέρατε να μου αποδείξετε πως έχουμε δίκιο να σερνόμαστε σαν τα σκυλάκια πίσω από τους Αγγλους.Εχτός κι αν δεν ξέρω κάτι, αν έγινε τίποτα και δε μου το είπατε.Και αν συμβαίνει κάτι τέτιο δε θάπρεπε να το ξέρω κι εγώ για να δικαιολογώ και στον εαυτό μου και στους άλλους τη στάση μας; Στο στόμα με κυττάνε οι Καπετάνιοι όταν κάνετε κάτι που δεν το θεωρούνε σωστό.Τι να τους πω που δεν ξέρω τίποτα; Κάθε που έρχεται στο βουνό κάποιος από την Αθήνα, μαζεύονται απόξω από τη σκηνή μου όσο εγώ κουβεντιάζω μαζί του και περιμένουνε να πω κάτι που να δικαιολογεί εκείνα που στη συνείδηση τους είναι αδικαιολόγητα.Κι εγώ δεν έχω να τους πω τίποτα.
ΣΙΑ.
Και σαν τι είναι αυτά τα αδικαιολόγητα;
ΑΡΗ.
Σύντροφε Γραμματέα σου τα έχω γράψει πολλές φορές όταν γίνονται.Το πότε έτσι πότε αλλιώς με το Ζέρβα,η αντιφατική μας πολιτική για τους προδότες και τους εκμεταλλευτές του λαού,και κυρία που άλλο λέμε στις αποφάσεις των συνεδρίων μας και στις ντιρεχτίβες,κι άλλα ζητάμε στην πράξη να γίνονται. Τα ξέρεις,κι αν ήρθα κάτω δεν ήρθα γιατί το θέλατε μόνο εσείς,αλλά είμαι κι εγώ που το ήθελα,για να σας πω κι εγώ μερικά πράγματα.Λυπάμαι αν θα αας στενοχωρήσω,όμως πρώτα έχω εγώ στενοχωρηθεί πολύ με αυτά.Δώστε μου μέρος να πατήσω. Δώστε μου κάποια εζήγηση που να τη δεχτεί το αντάρτικο μυαλό. Εδώ σύντροφοι βγήκαμε στο κλαρί όχι για να διεκδικήσουμε την εξουσία από τους Γερμανούς,αλλά από τον μονωπωλιακό Καπιταλισμό.Και σεις ετοιμαζόσαστε να στείλετε αντιπροσώπους μας στη Μέση Ανατολή για να φτιάξουμε κοινή Κυβέρνηση με τους αγγλόδουλους φασίστες.
ΙΩΑ.
Αν δεν πάμε με τα νερά των Αγγλων Αρη,δυσκολεύουμε την πολιτική της Ρωσσίας.Βέβαια η Ρωσσία δε μιλάει,αλλά ο καθένας πρέπει να καταλαβαίνει τι την συμφέρει.Και κείνο που την συμφέρει τώρα είναι οι καλές σχέσεις με τους συμμάχους,αλλιώς αυτοί είναι ικανοί να στραφούν εναντίον της είτε με τους Γερμανούς μαζί,είτε μονάχοι τους όσο αυτή ακόμα είναι αδύναμη.
ΑΡΗ.
Θα εξαρτήσουν από τη στάση της Ελλάδας οι σύμμαχοι αν θα επι-τεθούν στη Ρωσσία; Αν το μπορούσαν οποιαδήποτε στιγμή θα το έκαναν.Δεν μπορούν γι αυτό δεν το κάνουν.Οπλίσανε τη Γερμανία, την ξαμολύσανε ενάντια στη Ρωσσία,δεν πετύχανε,πάει αυτό για τώρα. Τώρα ούτε οι ίδιοι είναι ικανοί για μια τέτια περιπέτεια.Οσο για το που δε μιλάει η Ρωσσία σύντροφοι,αυτό για μένα θα πει πως μας αφήνει να κάνουμε ό,τι εμείς αποφασίσουμε.Και εμείς πρέπει ν' αποφασίσουμε να κάνουμε εκείνο που είναι ο σκοπός μας-να πάρουμε την εξουσία.Οι δυνάμεις της λαϊ¬ επανάστασης είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν όλους τους εχθρούο τους.Θα βοηθήσουμε τη Ρωσσία με το ν' αφήσουμε να χαθεί τούτη η ευκαιρία ή δίνοντας της μια σοσιαλιστική Ελλάδα που θα είναι ένα ακόμα κάστρο για αντίσταση στις επιθέσεις του καπιταλισμού που αν όχι σήμερα θα γίνουν αύριο; Πρέπει λοιπόν να χάσουμε την επανάσταση γιατί, όπως εσείς το βλέπετε το πράγμα,το θέλει η Ρωσσία αυτό; Μα και να τόθελε γιατί θα την ακούγαμε; Δε θα κυττάξουμε το δικό μας συμφέρον; Και ττονο είναι το συμφέρον μας;Αυτό όλοι το ξέρουμε.Και τώρα πάμε-πάτε να παραδώστε το στρατό μας στους Αγγλους.Γιατί;
ΣΙΑ.
Οι καιροί απαιτούν μιαν αστικοδημοκρατική ειρηνική νόμιμη εξέλιξη.Δεν μπορούμε να τα βάλουμε με μια αυτοκρατορία.
ΑΡΗ.
Περιμένετε δηλαδή να παραδώσετε το στρατό μας στους Αγγλους και αυτοί τότε να μας δώσουνε σ’ αντάλλαγμα την ελευθερία και τη δημοκρατία; Μα δεν καταλαβαίνετε πως δίνοντας το στρατό μας στα χέρια των Αγγλων έχουμε χάσει κιόλας την ελευθερία μας;
ΣΙΑ
Μη μιλάς για παράδοση και για τέτιες σαχλαμάρες. Θα δια-πραγματευτούμε.Θα κάνουμε συμφωνίες.Θάχουμε χαρτιά στα χέρια μας.
ΑΡΗ.
Κι αν σας υποσχεθούν κάτι οι Αγγλοι στη Μέση Ανατολή πρέπει να τους πιστέψετε; Ούτε τα μικρά παιδιά δε θα πίστευαν τους Αγγλους.Και κανένας αντάρτης.Η ηγεσία του ΚΚΞ θα τους πιστέψει;
ΣΙΑ.
Πρέπει να σεβαστούμε τον συμμαχικό συνασπισμό των αντιχιτλερικών δυνάμεων.
ΑΡΗ.
Να είμαστε φίλοι με κείνους που είναι φίλοι μας ναι. Να σε- ' βαστούμε συμμάχους που είναι σύμμαχοι ναι. Αυτό είναι φιλία και συμμαχία.Μα να παραδίνουμε τη δύναμη μας στους καπιταλιστές Εγγλέζους που το μόνο που κυττάνε είναι πώς θα μας φάνε,αυτό δεν είναι σεβασμός,αλλά υποταγή.Αυτή δεν είναι επανάσταση σύντροφοι.Αυτή είναι μικροαστική αντιεπαναστατική νοοτροπία.Δίνετε την εντύπωση πως φοβόσαστε τον επαναστατημένο λαό μας και προτιμάτε να τον ξεφορτωθείτε παραδίδοντας τον στον Τσώρτσιλ.
ΣΙΑ.
Θα μπορούσα να σε σκοτώσω γι αυτό που είπες.
ΑΡΗ.
Κάτσε κάτω σύντροφε Γραμματέα. Αν λυνότανε το πρόβλημα με τον θάνατο μου εγώ ο ίδιος θα σου ζητούσα να με σκοτώσεις.Εδώ όμως έχουμε ένα πρόβλημα που θα πρέπει να λυθεί από ζωντανούς. Πάτε να πουλήσετε τον αγώνα μας και ο λαός αυτό δεν το θέλει.
ΤΖΗΜΑΣ
Αρη μην τα χοντραίνεις.
ΑΡΗ.
Δεν τα χιντραίνω σύντροφε Τζήμα. Έτσι είναι τα πράγματα.
ΣΙΑ.
(δυνατά)
Αφήστε τον αφού θέλει να τα βλέπει έτσι.
(Βγαίνει)
ΤΖΗ.
Είναι δυσάρεστο να φτάνουν εκεί τα πράγματα. Αρη κανείς δεθέλει να πουλήσει τον αγώνα.
ΑΡΗ.
Πώς όχι ρε Τζήμα;Τι σόι κυρέρνηση θα κάνουμε εμείς με τους αστούς; Η φωτιά με το νερό κολλάνε;
ΤΖΗ.
Δεν έχουμε να πάθουμε τίποτα με το να φτιάξουμε μια κυβέρνηση με τους Αγγλους.
ΑΡΗ.
Πώς δεν έχουμε να πάθουμε τίποτα; Στέλνοντας εκεί αντιπροσώπους μας για καινούργια κυβέρνηση, αυτόματα δεν παραδεχόμαστε την διάλυση της δικής μας;
ΤΖΗ.
Ναι, έτσι είναι.
ΑΡΗ.
Τότε γιατί την κάναμε; Αντί να την κάνουμε από κυρέρνηση του βουνού κυβέρνηση όλης της Ελλάδας και να μην αναγνωρίσουμε καμιά άλλη, εμείς πάμε και την προσφέρουμε σφαχτάρι στο σφαγείο των Αγγλων και των μπράβων τους των Κανελλόπουλων, των Βενιζέλων,των Παπανδρέηδων και δεν ξέρω ποιων άλλων. Κι όλ’ αυτά ενάντια στη θέληση του λαού.
ΙΩΑ.
(δυνατά)
Ενάντια στη θέληση του λαού είναι η δική σου ταχτική. Εσύ είσαι που πας ενάντια στη θέληση του Κόμματος-και ο λαός είναι το Κόμμα.Κι ήρθες εδώ με σκοπό να επιβάλεις την άποψη σου. Μα εδώ δεν είναι βουνό Αρη! Εδώ είναι πόλη.Και οι συνθήκες στην πόλη δεν είναι ίδιες με του βουνού. Οι συνθήκες στην πόλη απαιτούν πολιτικοποίηση. Κι όταν θάρθει ο καιρός να παρθεί η εξουσία αυτό θα γίνει από το προλεταριάτο κι όχι από την αγροτιά. Κράτα τη γνώμη σου για τον εαυτό σου. Εμείς είμαστε που παίρνουμε τις αποφάσεις. Εσύ να βλέπεις το στρατό μόνο.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη τον βλέπω τον στρατό και όπως γνωρίζεις είναι στρατός δυνατός και ανίκητος. Ομως τι να τον κάνω; Τι να τον κάνουμε; Τι τον θέλουμε αφού δεν τον χρησιμοποιούμε; Τι τον θέλουμε;Τι ,που πάμε και τον δίνουμε δώρο στους Αγγλους;
ΙΩΑ
Δεν τον δίνουμε κανενός.Ο στρατός δεν θα πάθει τίποτα από τη συμμετοχή μας στην κυρέρνηση. Καθόμαστε εδώ και σε ακούμε τη στιγμή που το Κόμμα έχει να πότρει αποφάσεις και να κάνει χειρισμους δύσκολους και καθοριστικούς για την παραπέρα πορεία του. Και ήρθαμε εδώ και σε ακούμε να μας βρίζεις και να μας κατηγορείς πως ττουλάμε τον αγώνα και πως προδίνουμε το λαόκαι το Κόμμα. Και μεις σ' ακούμε και σε ανεχόμαστε. Ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας σηκώνεται και φεύγει για να μη φτάσει τα πράγματα στα άκρα, και αυτό δεν το υπολογίζεις καθόλου. Και εξακολουθείς να βρίζεις και να προσπαθείς να γίνεις ακουστός και να περάσεις τις απόψεις σου τις αντίθετες σε κάθε Μαρξιστική θεωρία. Ο μόνος που δεν έχει δικαίωμα να μιλάει είσαι εσύ.
Γιατί είσαι δηλωσίας. Και αν κάποιοι είναι προδότες αυτοί είναι οι δηλωσίες, όχι εμείς.
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη ,τόχω πει από καιρό στο σύντροφο Γραμματέα,και το ξαναλέω σήμερα και σε σένα. Η δήλωση μου βρίσκεται στα χέρια σας. Οποτε θέλετε κάνετε ένα κομματικό δικαστήριο και δικάστε με.Σε όποιαν απόφαση του θα υπακούσω χωρίς συζήτηση Οισυνθήκες όμως του αγώνα μας μου έχουν δώσει τη θέση του αρχηγού του αντάρτικου. Από τη θέση μου αυτήνε δε θα πάψω να μιλάω και να λέω τη γνώμη μου. Και δε θα πάψω να προσπαθώ να σας αλλάξω μυαλά και να δείτε τα πράγματα όπως τα βλέπει ο λαός μας και όπως τα βλέπουν οι καπεταναίοι μας.
Δε χρησιμοποίησα εγώ τη λέξη προδοσία σύντροφε Ιωαννίδη. Μιας και συ την ανάφερες όμως, σου λέω πως αυτή βίναι η λέξη που ταιριάζει στις αποφάσεις σας.
Ο στρατός κάθε χώρας είναι η μόνη δύναμη της σύντροφε Ιωαννίδη, και η μόνη εγγύηση για την ανεξαρτησία της. Και σεις το στρατό αυτόν πάτε να τον δώσετε στους Αγγλους. ι αν ο στρατός αυτός αποτελείται από αγρότες κύρια,αυτός δεν είναι λόγος να μη τον αξιοποιήσουμε.Οι αγρότες απέξω και οι εργάτες δουλεύοντας μέσα από τις πόλεις, όλοι μαζί θα καταλάβουμε την εξουσία.Και ύστερα βάλε τους αγρότες και τους εργάτες καθένανε στο πόστο που του πρέπει κατά πως οι κανόνες οι επαναστατικοί το καλούνε.Οπως και να το κάνεις όμως,ο λαός θα έχει την εξουσία στα χέρια του είτε είναι αγρότης,είτε είναι εργάτης. Αλλάξτε ταχτική σύντροφε Ιωαννίδη.Ποιος σας έδωσε την άδεια να μπείτε στην ίδια κυβέρνηση με τους Αγγλους-υποταχτικοί τους; Αυτό μόνο οι ταγματασφαλίτες το θέλουνε,και ο Παπανδρέου ο κερατάς που βρωμάει φασιστική σαπίλα ολόκληρος. Επειδή το θέλουν αυτοί θα θάψουμε το κίνημα μας;Κι αφού δε χρησιμοποιούμε το στρατό,τότε γιατί τον φτιάξαμε; Γιατί να ξεσηκώσουμε τα παλληκάρια και να τα στέλνουμε στο θάνατο αφού απ' αυτόνε δεν πρόκειται να βγει τίποτα καλό για το λαό της Ελλάδας; Για ποιο λόγο να μας τρώει η ζέστα και το κρύο,η πείνα και η ψείρα εκεί πάνω στα βουνά; Η νίκη είναι δική μας σύντροφε Ιωαννίδη.Αυτό σας το υπόσχομαι εγώ.Αρκεί να τολμήσουμε.Τόλμη χρειάζεται σύντροφε Ιωαννίδη. Τόλμη! Τόλμη! Τόλμη!
ΙΩΑ.
Ορίστε λοιπόν,ας πούμε ότι δεν τολμάμε εμείς και τολμάς εσύ. Τι θάκανες;
ΑΡΗ.
θα σου πω αμέσως σύντροφε Ιωαννίδη τι θάκανα. Πρώτα θα δήλωνα στα φασιστικά και καπιταλιστικά σκυλιά της Μέσης Ανατολής πως δεν πρόκειται να στείλω κανένα εκπρόσωπό μου εκεί πέρα.Η Ελλάδα είναι εδώ,εκείνοι φύγανε,αν θέλουν κάτι ας έρθουν αυτοί εδώ,και τότε τα συζητάμε,όταν αυτοί έρθουν γυρεύοντας για κάτι. Αμέσως μετά κάνω την ΠΕΕΑ κυβέρνηση επίσημη της Ελλάδας.Και δεν αναγνωρίζω καμιάν άλλη.Κάνω συμμαχία με τους Αλβανούς και τους Γιουγκοσλαύους που μας παρακαλάνε και μεις τους διώχνουμε.Βάζω τους Αγγλους στη θέση τους στην Ελλάδα,που είναι θέση βοηθού και συμμάχου στο διώζιμο των Γερμανών και τίποτ' άλλο. Φωνάζω απ' έξω όλα τα παιδιά της Ελλάδας όπου κι αν βρίσκονται,νάρθουν να βοηθήσουνε στη λεφτεριά της πατρίδας τους.Αυτά θάκανα σύντροφε Ιωαννίδη.Κι όταν οι Γερμανοί ξεκουμπίζονταν, τότε με το στρατό μου θάπιανα κάθε μέρος που θ’ αφήνανε φεύγοντας.Και πρώτο την Αθήνα.
ΙΩΑ.
Κι αν πάρεις την εξουσία πώς θα την κράτησεις; θα σ' αφήσουνεοι Αγγλοι; Μια αδύναμη Ελλάδα θα τα βάλει μαζί τους;
ΑΡΗ.
Σύντροφε Ιωαννίδη νομίζεις πως μια ελεύθερη και δυνατή χώρα μπορεί να την πειράξει κανείς; Ποία Αγγλία θα ξεκινήσει νάρθει μόνη της να μας πάρει αν δεν τη φωνάξουμε εμείς; Γιατί τότε θάναι σα να μας κηρύχνει πόλεμο χωρίς κανένα λόγο.Οπως έκανε η Γερμανία.Και τότε είναι που θα ξεσηκωθεί ο κόσμος ολόκληρος ενάντια στους Αγγλους που απρόσκλητοι και ξεκομμένοι απόκάθε δίκιο ήρθανε ενάντια μας. Τότε όλοι οι δημοκράτες όλου του κόσμοϋ θα είναι φίλοι μας. Ενώ με την τωρινή συμπεριφορά μας όλους αυτούς τους κάνουμε εχθρούς μας. Και πρώτα τον Ελληνικό λαό.
Τότε όχι μόνο η Αγγλική,μα όλες οι αυτοκρατορίας του κόσμου να μας επίτεθούν,δε θα μας καταλάβουν. Αυτοκρατορίες δεν ήσαν η Γερμανική και η Ιταλική; Τις κάναμε να θυμούνται για πολύ τον Ελληνικό λαό.Κι αυτό χωρίς προετοιμασία,χωρίς ενότητα,χωρίς κυβέρνηση εκλεγμένη από τη βούληση του λαού,μόνο με την από φάση και με τη λεβεντιά των Ελλήνων.
ΙΩΑ.
Αρη δε βγαίνουμε πουθενά έτσι.Εσύ θα λες τα δικά σου και μεις τα δικά μας και δεν τελειώνουμε ποτέ.Ομως μας περιμένουνε κι άλλες δουλειές.Και μια απ' αυτές αφορά εσένα.Θα στόλεγε ο Γραμματέας αν δεν είχε φύγει.Στο λέω τώρα εγώ.Να ετοιμάζεσαι για την Πελοπόννησο.Το Κόμμα και ο λαός εκεί υποφέρουνε από τους ταγματασφαλίτες και οι οργανώσεις μας είναι μισοδιαλυμένες.Θέλουνε ενίσχυση.Αλλά θα τα πείτε και με τον ίδιο το Γραμματέα όταν ξαναιδωθείτε πριν φύγεις. Θα κυττάξω να τον καλμάρω με το Τζήμα και θα τα ξαναπούμε. Γεια χαρά.
(Βγαίνει)
ΤΖΗ.
Αρη τους τα ’πες πολύ σκληρά.
ΑΡΗ.
Οπως τους τα λέω και στα γράμματά μου.Εκεί δε μου απαντούν.Εδώ φεύγουν.Αδικα φωνάζω και στενοχωριέμαι μου φαίνεται. Αυτοί έχουνε χαράξει τη δική τους καταστροφική γραμμή.Πώς τους είδες;
ΤΖΗ
Δε σου απαντάνε γιατί δεν έχουν τι να πουν. Και συ πάλι,πολύ αντίθετα πας στο Κόμμα.
ΑΡΗ.
Τζήμα,όταν κάποιος αγωνίζεται ενάντια στη στραβή γραμμή της ηγεσίας του Κόμματος,δεν αγωνίζεται ενάντια στο Κόμμα αλλά υπέρ του Κόμματος.
ΤΖΗ.
Και πώς ξέρεις Αρη εσύ στο βάθος ποιο είναι το συμφέρον του Κόμματος;
ΑΡΗ.
Αυτό που συμφέρει το λαό πρέπει να συμφέρει και το Κόμμα.Με αυτή τη βάση δε θα βγούμε ποτέ μπερδεμένοι.
ΤΖΗ
Πάμε και μεις τώρα. Σβύσε το φως.
ΑΡΗ
Πού στο διάολο τα βρίσκει τα σοκολατάκια που μασουλάει συνέχεια;
ΤΖΗ
Δεν ξέρω. Δε λέει.
(Βγαίνουν)
ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
(συνεχίζεται)
