ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Βρίσκομαι στο αεροδρόμιο. Μπαίνω στο καφέ του. Βλέπω τον γάλλο ποιητή Ελβυτέρ μόνον του σε ένα τραπεζάκι.
Τον πλησιάζω.
-Κύριε Ελβυτέρ, μου επιτρέπετε;
-Παρακαλώ.
-Είμαι δημοσιογράφος. Θα μπορούσα να σας ρωτήσω μερικά πράγματα;
-Φίλε μου από λεφτό σε λεφτό φεύγει το αεροπλάνο μου.
-Ως τότε λοιπόν. Κύριε Ελβυτέρ είστε ένας αναγνωρισμένος ποιητής. Έχω εδώ το νεότερο βιβλίο σας που έχει τον τίτλο «Τα πουλιά της νύχτας» και που όπως μαθαίνω έχει γίνει ανάρπαστο…
-Πράγματι έτσι είναι.
- Ο Ελύτης εχει πει οτι «οι κακοί ποιητές τρέφονται από τα γεγονότα, οι μέτριοι από τα αισθήματα, και οι καλοί από τη μετατροπή του τίποτε σε κάτι.» Σε ποια κατηγορία κατατάσσετε τον εαυτό σας;
-Δεν έχω κατηγορίες στις οποίες να κατατάσσω τους ποιητές. Επομένως δεν μπορώ να κατατάξω σε κάποια κατηγορία και τον εαυτό μου.
Όταν διαβάζω ένα ποίημα, δικό μου ή ξένο, αρκούμαι να λέω στον εαυτό μου «αυτό το ποίημα μου άρεσε» ή «αυτό το ποίημα δεν μου άρεσε».
-Από τους μεγάλους ποιητές ποιον ξεχωρίζετε; Και είχατε κάποτε κάποιον ποιητή σαν πρότυπό σας για να γράψετε;
-Δεν ξεχωρίζω ποιητές. Κάθε ένας που γράφει ποίηση είναι για μένα ποιητής.
Δεν υπάρχουν εργαλεία για την μέτρηση της μεγαλοσύνης ενός ποιητή ή της ποίησής του. Εκτός αν εννοείτε μεγάλους τους ποιητές που τους διαβάζουν πολλοί άνθρωποι. Όμως αυτό δεν είναι κριτήριο μεγαλοσύνης του ποιητή. Είναι κριτήριο της τάσης μιας εποχής, του επιπέδου καλλιέργειας των ανθρώπων μιας εποχής ή μιας κοινωνικής τάξεως, και ούτω καθεξής.  
Οι άνθρωποι γράφουν ποιήματα. Που θα πει ότι γράφουν για ό,τι τους συναρπάζει, τους απασχολεί ή τους συγκινεί.
Όλο αυτό είναι ποίηση. Αν είναι μεγάλη ή μικρή κανένας δεν μπορεί να το πει, και ότι και αν πει σχετικά, θα είναι αδιάφορο έως ανώφελο.
-Βέβαια είναι μια άποψη. Νομίζετε όμως ότι ο ποιητής πρέπει να εκφράζει την εποχή του ή όχι;
-Ο ποιητής εκφράζει τον εαυτό του.
Αν η κοινωνία κρίνει ότι την εκφράζει ο τάδε ή ο δείνα ποιητής, αυτό δεν ενδιαφέρει τον ποιητή.
-Ο Αριστοφάνης λέει ότι τα παιδιά τα εκπαιδεύουν οι δάσκαλοι και τους ενήλικους οι ποιητές. Συμφωνείτε με αυτό;
-Με φέρνετε αντιμέτωπο με τον Αριστοφάνη. Όμως πρέπει να πω αυτό που νομίζω. Η ποίηση δεν εκπαιδεύει. Ευφραίνει ίσως, θαυμάζεται ίσως, όμως δεν νομίζω ότι, στους νεότερους αιώνες τουλάχιστον, διδάσκει.
Η ποίηση είναι ένα άλλο είδος γραπτού λόγου.
Μάλιστα όχι μόνον η ποίηση δεν διδάσκει, αλλά και αν κάποιος χρησιμοποιήσει τα βιβλία, είτε της ποίησης είτε του πεζού λόγου για να αποκτήσει γνώμονα ή τρόπο ζωής, εγκληματεί κατά της ανθρωπιάς του.
Τα βιβλία δεν ανοίγουν ορίζοντες όπως γενικώς θεωρείται. Μάλλον τους κλείνουν.
-Πώς το εννοείτε αυτό;
-Αν κάποιος διαβάσει πέντε ή δέκα βιβλία, και περιμένει να «διδαχτεί» από αυτά, θα διδαχτεί λίγα μόνον πράγματα, και η ζωή του θα στραφεί προς μία κατεύθυνση-εκείνη που του υπέδειξαν τα βιβλία που διάβασε. Όμως υπάρχουν πάρα πάρα πολλά άλλα βιβλία που δεν θέλησε ή που δεν πρόλαβε να διαβάσει, και πάρα πάρα πολλοί άλλοι δρόμοι εκτός από εκείνον που του υπέδειξαν όσα βιβλία διάβασε. Έτσι περιορίζει τους πνευματικούς ορίζοντές του σε όσα του έδωσαν τα λίγα βιβλία που έτυχε ή του υποδείχτηκαν να διαβάσει, και ίσως ήδη έχει «διδαχτεί» στραβά από αυτά.
Γι αυτό είμαι κατά των βιβλίων και της ανάγνωσής τους.
Τα βιβλία βλάπτουν την ανθρωπότητα.
-Όταν κάποιος επιλέγει βιβλία που κατά γενικήν ομολογία είναι εμπνευσμένα και οδηγούν προς το καλό τους ανθρώπους, βιβλία που ίσως και να έχουν διαβαστεί από πολλές γενιές ανθρώπων, θεωρείτε ότι και αυτά τα βιβλία μπορεί να βλάφτουν τους ανθρώπους;
-Αναμφισβήτητα τους βλάπτουν. Γιατί διαιωνίζουν βολικές καταστάσεις και καθιερώνουν πρακτικές δια μέσου των αιώνων, καθηλώνοντας έτσι τους ανθρώπους στα πεπατημένα, και φράζοντάς τους το δρόμο για πρόοδο. Φυλακίζουν το πνεύμα τους στα σίδερα που έχουν χτιστεί από παλιά, από κείνους που έχουν γαλουχηθεί με τα ίδια αναγνώσματα, όσο καλά και αν θεωρούνται αυτά.
Είπατε ότι μερικά βιβλία οδηγούν προς το καλό τους ανθρώπους. Όμως αγαπητέ κύριε ποιος ορίζει τι είναι «καλό» και τι είναι «κακό»;
Το καλό τώρα, μετά από λίγο μπορεί να είναι κακό. Τα καλό για σας μπορεί να είναι κακό για κάποιον άλλο, και το αντίθετο.
-Ο Καρυωτάκης, ένας από τους μεγάλους δικούς μας ποιητές, είπε ότι η ποίηση είναι το καταφύγιο που φθονούμε. Συμφωνείτε με αυτόν τον ορισμό για την ποίηση;
-Μου αρέσει η ποίηση του Καρυωτάκη.
Ο Καρυωτάκης πονούσε.
Και μετρίαζε τον πόνο του με την ποίηση.
Αν είχε χαρά αντί για πόνο, δεν θα έγραφε. Με την έννοια αυτή είναι που φθονούσε την ποίηση.
Γιατί ήταν ο άλλος πόλος γι αυτόν, ήταν κάτι απαραίτητο αν ήθελε να επιζήσει (όσο επέζησε και μ’ αυτήν).
Ήταν η δουλεία του.
Κάτι που υποχρεωνόταν να κάνει.
Και που έκανε τέλεια-όσο μεγάλος ήταν ο πόνος του,τόσο μεγαλη είναι και η ποίησή του.
Ναι, συμφωνώ με αυτό.
-Μιλήσατε για πόνο και χαρά. Πιστεύετε ότι η ποίηση, είναι πηγή χαράς για τους ανθρώπους;
-Η χαρά είναι βάρβαρο συναίσθημα.
Όταν κάποιος χαίρεται, κάποιος άλλος λυπάται.  
Αν η Τυχαιότητα είναι ο Δημιουργός Νους της ανθρωπότητας, αυτός θα πρέπει να είναι ένας διεστραμμένος, με τα ανθρώπινα μέτρα, Νους.
Η  ποίηση από τη φύση της δεν δίνει χαρά. Σκοπός της είναι να είναι όμορφη, ώστε όντας υποφερτή να μην απορρίπτεται, για να μπορεί έτσι να περνάει τον πόνο στους θαυμαστές της-δηλαδή στους ανθρώπους.
-Έχω να σας παρατηρήσω ότι αν και έχετε τη γνώμη ότι τα βιβλία βλάπτουν, όμως γράφετε…
-Είναι το μόνο κοινό που έχω με τον Καρυωτάκη. Αν δεν έγραφα, δεν θα ήμουν εδώ απαντώντας στις ερωτήσεις σας ενώ περίμενα το αεροπλάνο.
(Μεγάφωνο: παρακαλούνται οι επιβάτες της πτήσης 138Β της  AIR FRANCE να προσέλθουν στον έλεγχο των εισιτηρίων.)
Όμως συγχωρήστε με, πρέπει να πηγαίνω.
-Καλό σας ταξίδι κύριε Ελβυτέρ.
-Ευχαριστώ. Καλή σας μέρα.
                    
                         ---------