ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ

 

ΔΙΑΦΟΡΑ ΩΡΑΣ

ΤΟΠΟΣ: Χώρος εργοστασίου.
ΧΡΟΝΟΣ: Σημερινός

ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ
Η Σενά τελειώνει τη δουλειά της, κλείνει τον υπολογιστή της, μαζεύει τα πράγματά της και πηγαίνει προς την πόρτα. Πριν φτάσει σ’ αυτήν, μπαίνει ο Ρονίς, αναστατωμένος.
ΜΟΡΙΣ
Και σεις εδώ;
ΣΕΝΑ
(απορημένη)
Τι εννοείτε; Πού να ήμουν; Τώρα τελείωσα και φεύγω…
ΜΟΡΙΣ
Μάλιστα. Το ίδιο έπαθα κι εγώ…
ΣΕΝΑ
Τι θέλετε να πείτε;.. τι πάθατε;
ΡΟΝΊΣ
Τώρα τελειώσατε είπατε. Τι ώρα τελειώσατε;
ΣΕΝΆ
Τι εννοείτε κύριε Μορίς; Στις οχτώ η ώρα. Όπως κάθε μέρα.
ΡΟΝΊΣ
Κυρία Σενά, γυρίσατε το ρολόι σας χτες τη νύχτα στην χειμερινή ώρα;
ΣΕΝΑ
(Στέκει για λίγο σκεπτική. Αμέσως κατόπιν, απελπισμένη)
Ω! Όχι! Τι έπαθα… και σεις το ίδιο;.. Και τώρα-οι άλλοι έφυγαν;..
ΜΟΡΙΣ
Ακριβώς κυρία Σενά. Δυστυχώς. Το ίδιο έπαθα κι εγώ!...
(Σιωπή)
ΣΕΝΑ
Και τώρα; Να πάρουμε τηλέφωνο κάποιον… τον θυρωρό… έχετε τηλέφωνο;
ΜΟΡΙΣ
Τηλέφωνο έχω, όμως μπαταρία δεν έχει-εσείς;
ΣΕΝΑ
(απελπισμένα)
Όχι! Δεν έχω καν τηλέφωνο. Τι μπορούμε να κάνουμε κύριε Ρονίς;
ΡΟΝΙΣ
Αυτό που μπορούσα το έκανα. Δοκίμασα τα δικά μου κλειδιά του σπιτιού, μήπως τύχαινε να ταιριάζει κανένα, όμως τίποτε, όπως άλλωστε ήταν φυσικό.
ΣΕΝΑ
Να φωνάζαμε μήπως μας ακούσει κάποιος…
ΡΟΝΙΣ
Το εργοστάσιο είναι έρημο τριγύρω και την ημέρα ακόμα. Πόσο μάλλον τη νύχτα…
(Σιωπή)
Νομίζω ότι θα μείνουμε κλεισμένοι εδώ όλη τη νύχτα. Τι νομίζω… Θα μείνουμε εδώ όλη τη νύχτα!
ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ


ΣΚΗΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ              
(Μία ώρα μετά. Η Σένα και ο Ρονίς κάθονται σε δυο καρέκλες μακριά η μια από την άλλη, στο δωμάτιο-γραφείο του Ρονίς.)

ΡΟΝΙΣ
Πρώτη φορά μου συμβαίνει κάτι τέτοιο. Και εύχομαι και ελπίζω η τελευταία. Πόσο παράξενο είναι όλο αυτό!
(σιωπή)
ΣΕΝΑ
Και τι δεν είναι παράξενο κύριε Ρονίς;
ΡΟΝΙΣ
Θέλω να πω δυο άνθρωποι που τίποτα δεν έχουν κοινό, να βρίσκονται στο ίδιο δωμάτιο, νύχτα, ενώ θα έπρεπε καθένας να ήτανε στο σπίτι του και να κάνει τις συνηθισμένες ασχολίες του  πριν τον ύπνο…
ΣΕΝΑ
Παράξενο λέτε μόνον αυτό κύριε Ρονίς; Και τι δεν είναι παράξενο στη ζωή των ανθρώπων;
ΡΟΝΙΣ
Σας το είπα ήδη. Δεν θα ήταν παράξενο αν βρισκόταν καθένας μας στο σπίτι του προετοιμαζόμενος για την νυχτερινή κατάκλισή του.
ΣΕΝΑ
Αυτό θα το έλεγα συνηθισμένο κύριε Ρονίς, όμως δεν θα έπαυε να είναι και παράξενο, αλλόκοτο.
ΡΟΝΙΣ
Μα… πώς αυτό;
ΣΕΝΑ
Βρίσκετε να έχουν κάποια λογική εξήγηση οι πράξεις, οι συνήθειες και η ύπαρξη του ανθρώπου, ώστε κάτι από ό,τι κάνει αυτός να μην είναι παράδοξο, αλλόκοτο;
ΡΟΝΙΣ
(έντονα)
 «Η ύπαρξη του ανθρώπου»! Μα είναι γνωστά γεγονότα αυτά. Η γη, η εμφάνιση πάνω της των φυτών και των ζώων, και τέλος ο άνθρωπος.
Όσο για τις καθημερινές ασχολίες του ανθρώπου δεν νομίζω να χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη γνώμη πέρα από το γεγονός ότι υπάρχουν για χιλιετίες τώρα, και ότι αυτές είναι κανονικές, φυσιολογικές, ενώ αντίθετα, το να κάθεται κάποιος ξάγρυπνος ολονυχτίς σε ένα μέρος όπου συνηθίζεται να πηγαίνει σε αυτό μόνον με το φως της ημέρας και μόνον για να εργαστεί εκεί-ότι αυτό όλο, σαν παράδειγμα, μπορεί να χαρακτηριστεί αδιανόητο, παράδοξο, τραγικό θα έλεγα….
ΣΕΝΑ
Κύριε Ρονίς, ηρεμήστε. Δεν είναι ώρα αυτή για να έρθουμε σε ρήξη για το τι είναι φυσιολογικό ή όχι. Στο τέλος αν δεν έχετε όρεξη για συζήτηση δεν έχουμε υποχρέωση να συζητάμε. Η ώρα θα περάσει είτε αν κουβεντιάζουμε είτε όχι.
ΡΟΝΙΣ
Όχι κυρία Σενά, ας συζητήσουμε-ας λέμε κάτι… δεν είναι ότι δεν έχω όρεξη για συζήτηση αλλά αυτό που μας συνέβη με έχει ταράξει… Όμως αλήθεια δεν βλέπω τι άλλο μπορούμε να κάνουμε παρά να συζητήσουμε. Με συγχωρείτε για τον τόνο της φωνής μου. Όμως τι θέλατε να πείτε-ότι δεν είναι ασυνήθιστο αυτό που μας συνέβη;
ΣΕΝΑ
Είπα ότι είναι συνηθισμένο να βρίσκεται κανείς στο σπίτι του τέτοιαν ώρα, ότι όμως αυτό είναι και παράξενο, αλλόκοτο.
ΡΟΝΙΣ
Γιατί το λέτε αυτό κυρία Σενά; Πώς το αιτιολογείτε;
ΣΕΝΑ
Κύριε Ρονίς τέτοιαν ώρα θα ήταν φυσιολογικό να είχαμε σώμα τριχωτό, μουσούδα και σώμα πιθήκου, και να είμαστε πάνω σε ένα δέντρο στο δάσος, έχοντας φτιάξει με φύλλα μια γωνιά, και να κοιμόμαστε. Αυτό λέω ότι δεν θα ήταν παράξενο τέτοια ώρα για μας.
ΡΟΝΙΣ
Θέλετε να πείτε ότι έπρεπε να ζούμε στην ζωώδη κατάσταση ακόμα;
ΣΕΝΑ
Όχι ακόμα κύριε Ρονίς. Πάντα. Για πάντα.
ΡΟΝΙΣ
Εσείς γυρίζετε τον κόσμο πίσω χιλιάδες, εκατομμύρια ίσως χρόνια…
ΣΕΝΑ
Δεν τον γυρίζω , μακάρι να μπορούσα να τον γυρίσω. Μα να τον νοσταλγώ δεν θα πάψω.
ΡΟΝΙΣ
Θα προτιμούσατε τώρα να ήσασταν έξω στο κρύο αντί σε ένα ζεστό κρεβάτι;
ΣΕΝΑ
Ακριβώς κύριε Ρονίς. Έτσι θα έπρεπε να είχε μείνει το πράγμα-αυτής της γνώμης είμαι.
ΡΟΝΙΣ
Για να πω την αλήθεια, δεν περίμενα να ακούσω να λέγεται αυτό από κάποιον. Και την ίδια γνώμη έχετε και για τις άλλες διαφορές που ο άνθρωπος έχει από τα ζώα; Εννοώ για όλες τις προόδους που έχει κάνει ο άνθρωπος-για τον πολιτισμό μας γενικότερα;
ΣΑΝΑ
Μάλιστα κύριε Ρονίς. ΄Ετσι το βλέπω το πράγμα.
Το ζεστό κρεβάτι κύριε Ρονίς το χρυσοπληρώνουμε με τρεχάματα για την απόκτηση χρήματος, με άγχος για χίλια δυο πράγματα,  με την έλλειψη της απόλαυσης της ζωής μας. Δέστε ένα ζώο πόσο πλήρως απολαμβάνει τη ζωή του, τη φύση γύρω, τον έρωτα, την συντροφιά με άλλα ζώα… Ενώ εμείς… εμείς θεωρούμε ότι είμαστε τυχεροί αν μπορέσουμε να πάμε ένα Σαββατοκύριακο στην εξοχή, αν δεν πονοκεφαλιάζουμε για τι φαγητό να φτιάξουμε, τι ρούχο να φορέσουμε, πόση ζάχαρη να ρίξουμε στον καφέ μας…
ΡΟΝΙΣ
Μα είμαστε λογικά όντα. Με το μυαλό μας αντιμετωπίζουμε όλα αυτά τα μικροπροβλήματα σχεδόν χωρίς καθυστέρηση και χωρίς μεγάλη δυσκολία.
Αμφισβητείτε την ανωτερότητα του ανθρώπου απέναντι στα ζώα που μόνον το ένστικτο τα οδηγεί;
ΣΕΝΑ
Ναι. Αμφισβητώ την ανωτερότητα όπως την λέτε του ανθρώπου απέναντι στα ζώα.
Ακόμα περισσότερο εναντιώνομαι σ’ αυτήν.
ΡΟΝΙΣ
Καταργείτε έτσι την τέχνη, τις επιστήμες, την φιλοσοφία…
ΣΕΝΑ
Την τέχνη; Γιατί να μιμούμαστε την φύση κύριε Ρονίς, τη στιγμή που θα την είχαμε ζωντανή μπροστά μας-που θα ήμασταν ένα από τα συστατικά της-που εμείς θα ήμασταν η φύση τότε;
Και οι επιστήμες και η φιλοσοφία τι αληθινό μας έχουν δώσει, ώστε αν δεν τις είχαμε θα χάναμε τι; Την γελοιότητα να μαλώνουμε αν η γη γυρίζει ή όχι; Και τι κερδίσατε εσείς και όλοι οι άνθρωποι μαζί από την γνώση αυτήν; Πονάτε ίσως λιγότερο όταν πέφτετε και χτυπάτε; Και το να φτιάχνει κάθε φιλόσοφός σας μια θεωρία για το τι είναι Δίκαιο έπαψαν να γίνονται αδικίες;  Και αν με τα μαθηματικά λύνετε προβλήματα, τι ωφεληθήκατε από όλα αυτά;
Και πηγαίνοντας ενάντια στην φύση με τις διάφορες ανακαλύψεις και τις εφαρμογές τους τι καταφέρατε;
Υποφέρετε κάθε μέρα για να εξασφαλίσετε το φαγητό σας,  τρέμετε την αστυνομία σας, κρύβεστε στο σπίτι σας για τον φόβο των κλεφτών, τρέχετε να ντυθείτε στρατιώτης για να σκοτωθείτε από  έναν άλλον άνθρωπο, που και κείνος θα σκοτώσει κάποιον δικό σας στρατιώτη, και όταν αρρωστήσετε τρέχετε στους γιατρούς για να ζήσετε έναν χρόνο πιο πάνω.
Στο θέατρο της ζωής, στη γη κύριε Ρονίς, προσπαθείτε να αποκτήσετε κάτι που τα ζώα το έχουν χωρίς κόπο και τόσο φυσικά όσο φυσικό είναι για μας η αναπνοή.
Φυσιολογικό κύριε Ρονίς θα ήταν να ζούμε όπως ζουν τα ζώα. Όλα τα άλλα είναι αφύσικα.
ΡΟΝΙΣ
Κυρία Σενά, δεν συμφωνώ μαζί σας.
Όλες οι επιτεύξεις του ανθρώπου τόσο ασήμαντες σας μοιάζουν;
Έχουμε νόμους, έχουμε κράτη, έχουμε κατακτήσει τους αιθέρες, άνθρωπος πήγε στο φεγγάρι, έχομε μηχανήματα που με αυτά μαθαίνουμε τον γύρω μας κόσμο ή δημιουργούμε έργα που θα μείνουν στους αιώνες.  Έχουμε διεισδύσει στα άδυτα των αδύτων της Φύσεως, του νου μας, της ύπαρξής μας. Ξέρουμε πότε γεννήθηκε η γη και ο ήλιος, ξέρομε την ιστορία των λαών, ετοιμαζόμαστε να κατακτήσουμε κάποιους πλανήτες.
Όλα αυτά δεν σας κάνουν περήφανη για το γένος στο οποίο ανήκετε-το γένος των ανθρώπων;
ΣΕΝΑ
Κύριε Ρονίς, έχετε γνωρίσει ένα απειροελάχιστο μέρος για τα πράγματα που μπορείτε να δείτε και που ξέρετε ότι υπάρχουν, και πιστεύετε ότι σας αξίζει έπαινος γι αυτό.
Θα συμφωνούσα μαζί σας αν, αυτή η έστω λίγη γνώση ήταν η αρχή για κάτι μεγαλύτερο, αν ήταν η αρχή για κάτι που είναι θεμιτό και ωραίο.
Μα ούτε εγώ, ούτε εσείς, ούτε και όλοι εκείνοι που συμβάλλουν σ’ αυτό, ξέρετε γιατί κάνετε ό,τι κάνετε.
Γιατί ο άνθρωπος τα κάνει όλα αυτά κύριε Ρονίς;
ΡΟΝΙΣ
Μα, κυρία Σενά, βρεθήκαμε στη γη. Τι να κάνουμε; Να υποταχτούμε στη μοίρα μας, αφού μπορούμε να φτιάξουμε κάτι καλύτερο;
ΣΕΝΑ
Καλλίτερο είπατε; Είναι καλλίτερο αντί να τρώει κάποιο ζώο καρπούς και φύλλα από τα δέντρα, να τρώει ένα φαγητό που τόσοι άλλοι  δούλεψαν, ίδρωσαν, πέθαναν για να του ετοιμάσουν;
Είναι καλλίτερο να τρέχουμε με αυτοκίνητα; Για να προλάβουμε τι;
Είναι καλλίτερο να αγωνιζόμαστε να μάθουμε τι γίνεται στο σύμπαν, ενώ δεν ξέρουμε τι γίνεται δίπλα μας;
Είναι ο άνθρωπος λογικό όν κύριε Ρονίς;
Ή μήπως ευτυχισμένο;
Τι έχει κερδίσει με όλα αυτά που μηχανεύεται κύριε Ρονίς, πέρα από ένα φέρετρο;
Ή μήπως οι φιλόσοφοί σας έγιναν σοφοί και σας έδειξαν κάποιον δρόμο άλλον από εκείνον που για εκατομμύρια εκατομμυρίων χρόνια ακολουθεί κάθε ον πάνω στη γη αυτή;
Ακριβώς κύριε Ρονίς. Να υποταχτούμε στη μοίρα μας-για να το πω όπως εσείς το θέσατε.
Ακριβώς κύριε Ρονίς. Να ζήσουμε σαν ζώα αφού ζώα είμαστε. Δηλαδή να ζήσουμε τη ζωή μέσα στη φύση, όπως κάνουν και όλα τα άλλα ζώα. Αν είχαμε κάνει έτσι, δεν θα βρισκόμασταν τώρα φυλακισμένοι μέσα σ’ αυτό το κατόρθωμα της κατασκευαστικής δεινότητας των ανθρώπων-μέσα σ’ αυτό το κτίριο, εμείς! οι παντοδύναμοι, εμείς! οι πανέξυπνοι, εμείς! οι πολιτισμένοι!, εμείς που ένα μικρό κομματάκι σίδερο, που εμείς οι ίδιοι με την τόση εξυπνάδα μας κατασκευάσαμε, μας στερεί τώρα τον ύπνο μας, το φαγητό μας, την ελευθερία μας, την αξιοπρέπειά μας.
ΡΟΝΙΣ
Ο κόσμος όμως προχωρεί κυρία Σενά. Και προχωρεί στον δρόμο του πολιτισμού που ο ίδιος έχει αναπτύξει, κάνοντας πραγματικότητα σιγά σιγά τα όνειρά του.

ΣΕΝΑ
Έχω κι εγώ ένα όνειρο κύριε Ρονίς.
Να φτιάξω μία συσκευή που να εκπέμπει ακτίνες, θανατηφόρες για τους ανθρώπους μόνον.
Και να ξεπαστρέψω όλους τους ανθρώπους, αφήνοντας τη γη να ξαναγίνει όπως ήταν πριν ο άνθρωπος υπάρξει: αγνή, αμόλυντη, θεία.
ΡΟΝΙΣ
Κυρία Σενά είναι τόσο απλησίαστες οι θέσεις μας για το θέμα, ώστε νομίζω ότι θα ήταν καλλίτερο να μην μιλάμε γι αυτό.
ΣΕΝΑ
Έχετε εν μέρει δίκιο κύριε Ρονίς. Γιατί και σ’ αυτό έχουμε διαφορετική άποψη. Και η δική μου επ’ αυτού είναι ότι θα ήταν καλλίτερο να μην μιλάμε καθόλου και για τίποτα.
(μεγάλη σιωπή)
ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΣΚΗΝΗΣ


ΣΚΗΝΗ ΤΡΙΤΗ
(Δώδεκα ώρες μετά. Ο επιστάτης μπαίνει  στο γραφείο του κυρίου Ρονίς. Ο Ρονίς και η Σενά σηκώνονται.)

ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ
(έκπληκτος)
Κύριε Ρονίς… κυρία Σενά… είναι αυτό που φαντάζομαι; Η αλλαγή της ώρας;…
ΣΕΝΑ
Καλημέρα Αντρέ. Ναι, καλά κατάλαβες.
(βγαίνοντας, στον κύριο Ρονίς)
Καλή σας μέρα κύριε Ρονίς.

ΡΟΝΙΣ
Καλημέρα σας κυρία Σενά.
(τοποθετεί την καρέκλα του στη θέση της στο γραφείο του και κάθεται.)
Αντρέα, φέρε μου ένα καφεδάκι σε παρακαλώ. Διπλό!

ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ
Έγινε κύριε Ρονίς!
(βγαίνει)

ΑΥΛΑΙΑ